آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

بعضی مى گویند: ما خدا را از روى نظام ثابت جهان آفرینش شناخته ایم؛ حال اگر بنا شود این نظام به وسیله معجزات متزلزل گردد، اساس مسأله توحید و خداشناسى متزلزل خواهد شد. در پاسخ باید گفت: اولا: هیچ کس در عمومیت قانون«علیت»، شک ندارد و به هم خوردن روند علل عادى به صورت استثنایى با چند نمونه معدود، هرگز نظام عالم هستى را بر هم نمى زند. ثانیا: پیامبران پس از اثبات ارتباط خود با جهان ماوراى طبیعت به وسیله معجزه، معجزات درخواستی افراد لجوج را انجام نمی دهند.

برخلاف آنچه بعضى پنداشته اند و مى گویند: ما خدا را از روى نظام ثابت جهان آفرینش شناخته ایم؛ حال اگر بنا شود این نظام به وسیله معجزات متزلزل گردد، اساس مسأله توحید و خداشناسى متزلزل خواهد شد، شما مى خواهید با اثبات معجزات، پایه هاى نبوّت را محکم کنید، ولى توجّه ندارید که با این عمل پایه هاى توحید را لرزان مى سازید.
یا به تعبیر بعضى دیگر: دستگاه خدا بازیچه نیست که هرکس براى هنرنمایى خود در آن دستى برد و آن را دگرگون سازد! و امثال این سخنان.
حقیقت این است آنهایى که این گونه سخنان را عنوان مى کنند، غرب زده هایى هستند که گمان مى کنند با انکار معجزات مى توانند توجّه دانشمندان غربى را ـ که حتّى دیندارانشان ماده گرا مى باشند،ـ جلب کنند؛ در حالى که این اشتباه بزرگى است.
اوّلا: هیچ کس در اصالت و عمومیت قانون علیّت تردیدى ندارد؛ و تفسیر معجزه به معلول بدون علّت یک اشتباه غیر قابل بخشش است و به هم خوردن روند علل عادى به صورت استثنایى با یک یا چند نمونه معدود و محدود، هرگز نظام عالم هستى را بر هم نمى زند؛ و آنچه هزاران هزار مصداقش در هر ساعت در برابر دیدگان ما است - مثلا با یک استثناء در یک سال - به هم نمى خورد؛ آن هم استثنایى که براى اثبات هدفى بزرگ انجام شده؛ آرى اگر هر روز هزاران هزار معجزه صورت مى گرفت جایى براى این بحث بود که بعضى در اصل وجود نظام جهان تردید کنند.
ثانیاً: کسى نگفته است دستگاه خدا بازیچه است؛ و یا پیامبران براى هنرنمایى در آن دست مى برند؛ بلکه آنچه مى گوییم این است که پیامبران به فرمان خدا امر خارق العاده اى را براى اثبات ارتباط خود با جهان ماوراى طبیعت ارائه مى کنند، و هنگامى که حدّاقل لازم را ارائه کردند از پذیرفتن معجزات اقتراحى - معجزاتى که از طریق بهانه جویى هاى لجوجان مطرح مى شود- امتناع می ورزند.(1)