آشنایی با کتاب عیون اخبار الرضا علیه السلام

معرفی کتاب «عیون اخبار الرضا (ع)»

کتاب «عیون اخبار الرضا علیه السلام» توسط شیخ صدوق ابوجعفر محمد بن علی بن موسی بابویه قمی (م 381 ق) تالیف شده است. این کتاب حدیثی را درباره تاریخ زندگانی، شخصیت و سخنان نورانی حضرت رضا(ع) در زمینه مسائل مخلتف تاریخی، فقهی، اخلاقی و عقیدتی به نگارش درآورده است. این کتاب در شصت و نه باب از «وجه نامگذاری امام رضا علیه السلام» تا «معجزات مربوط به بقعه مبارکه ایشان» تنظیم شده است.

امام هادي(ع) و مناظرات کلامي

چرا بيشتر مناظرات و مکاتبات امام هادي(علیه السلام) مربوط به مسائل اعتقادي بوده است؟

در عصر امام هادی(ع) مكاتب عقيدتى متعددى همچون «معتزله» و «اشاعره» رواج يافته و آراء و نظريات كلامى فراوانى در جامعه اسلامى پديد آمده بود و بازار مباحثى همچون جبر، تفويض، امكان يا عدم امكان رؤيت خدا، جسميت خدا، و امثال اينها بسيار داغ بود. از اين رو اكثر مناظرات امام هادى(ع) پيرامون اين گونه موضوعات كلامى بوده و روايات متعددى از آن حضرت در اين زمينه نقل شده است.

وضعیت اقتصادی، اجتماعی، عاطفی و اعتقادی عصر جاهلیّت

عقائد و رفتار اجتماعی و فردی مردم درعصر جاهلیت چگونه بود؟

در جاهلیّت، بت پرستى حاکم بود، فرشتگان را دختران خدا مى پنداشتند، قیامت را انکار و به خرافات اعتقاد داشتند. در وضع اقتصادى آنها، همین بس که نه تنها دختران، بلکه پسران را از ترس فقر به زیر خاک مى کردند. درآمدشان از طریق غارتگرى و چپاول اموال دیگران و قافله ها بود. معتقد بودند که خون را جز خون نمى شوید. شجاعت را آدم کشى و غیرت و عفت را پنهان کردن نوزادان دختر در زیر خاک می دانستند. آنها تنها به زن و شراب و جنگ، عشق مى ورزیدند و گسترش قمار و زنان آلوده نیز از مفاسد دوران جاهلیت بود.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الباقر عليه السّلام :

ما مِنْ رَجُلٍ ذکَرَنا اَوْ ذُکِرْنا عِنْدَهُ يَخْرُجُ مِنْ عَيْنَيْهِ ماءٌ ولَوْ مِثْلَ جَناحِ الْبَعوضَةِ اِلاّ بَنَى اللّهُ لَهُ بَيْتاً فى الْجَنَّةِ وَ جَعَلَ ذلِکَ الدَّمْعَ حِجاباً بَيْنَهُ وَ بَيْنَ النّارِ.

الغدير، ج 2، ص 202