امام علی(ع) دراین خطبه، به يك اصل كلّى كه رمز پيروزى و عزّت و سربلندى هر قوم و ملّتى است، اشاره كرده و مى فرمايد: «مرگ در زندگىِ توأم با شكست شماست و حيات و زندگى، در مرگِ پيروزمندانه شما». آرى در نظام زندگى انسانهاى شايسته، زندگى مادّى، برترين ارزش نيست، همان گونه كه مرگ مادى ضدّ ارزش نمى باشد؛ بلكه ارزش والا، در نظر آزادمردان با ايمان، در زندگى توأم با عزّت است. به همين دليل هرگاه بر سر دو راهى قرار گيرند، شهادت توأم با عزّت و سربلندى را بر زندگى ذليلانه ترجيح مى دهند.

ایشان می فرماید: «هر كس خداوند ثروتى به او بخشيده، بايد به وسيله آن صله رحم كند، از ميهمانان به خوبى پذيرايى نمايد، و به فقرا و بدهكاران كمك كند». سپس امام(ع) مى فرمايد: «چنين كسى بايد براى رسيدن به پاداش الهى در برابر پرداخت حقوق واجب و مستحب، و همچنين مشكلات شكيبا باشد». در پايان، درباره آثار گرانبهاى انفاق مى فرمايد: «به دست آوردن چيزى از اين صفات نيك، سبب شرافت و بزرگى در دنيا و درك فضايل آخرت است».