اعمال ما از صفات درونى ما سرچشمه مى گيرد؛ بنابراین براى اصلاح جامعه و اصلاح اعمال مردم بايد به اصلاح ريشه هاى اخلاقى پرداخت. به همين دليل، بيشترين كوشش انبياى الهى و مصلحان جوامع، صرف تربيت صحيح و پرورش فضائل اخلاقى افراد شده است. از سوى ديگر، اعمال انسان، خواه ناخواه در روح او اثر مى گذارد و تكرار آن، آن اثر را پررنگ تر مى كند تا اینکه تدريجاً به «عادت» و کم کم به «حالت» و «ملكه» و ويژگى اخلاقى تبدیل می شود.

«اخلاق» جمع «خُلْق» و «خُلُق» مى باشد. خُلْق به معنى قوا و سجايا و صفات درونى است كه با چشم دل ديده مى شود. در اصطللاح «اخلاق مجموعه صفات روحى و باطنى انسان است» یا «علمى است كه از ملكات و صفات خوب و بد و ريشه ها و آثار آن سخن مى گويد». غربي ها هم از علم اخلاق تعاریف مختلفی ارائه داده اند، مثلا «علم اخلاق عبارت است از تحقيق در رفتار آدمى به آن گونه كه بايد باشد.» یا «مجموع قوانين رفتار كه انسان به واسطه مراعات آن مى تواند به هدفش برسد».
 

مفهوم آزمایش در مورد خداوند با آزمایش هاى ما متفاوت است. آزمایش هاى ما براى رفع ابهام است، اما آزمایش الهى براى شکوفا کردن استعدادهاى نهفته و تربیت است، همان گونه که فولاد را براى استحکام بیشتر در کوره مى گدازند تا آبدیده شود. ضمن اینکه صفات درونى انسان به تنهائى نمى تواند معیارى براى ثواب و عقاب گردد، مگر آن زمانى که در لابلاى اعمال انسان خودنمائى کند و انسان خود به حقیقت خود واقف شود.