قرآن مسأله ازليّت و ابديّت وجود خداوند را با كمال وضوح بيان كرده است؛ هرچند واژه «ازل» و «ابد» را به كار نبرده، ولى تعبيراتى مانند واژه اوّل و آخر و باقى و عدم فنا و هلاكت را به كار برده كه بيانگر مفهوم ازليّت و ابديّت است. «ابد» نيز در لغت به معناى مدت زمان طولانى است، و مفهوم واژه «آخر» را نمى رساند؛ بنابراين آنچه در مورد خداوند در قرآن ذكر شده از هر نظر گوياتر از واژه «ازل» و «ابد» است، هرچند در عصر و زمان ما اين دو واژه بر اثر كثرت استعمال در اين دو مفهوم، به مرحله وضوح رسيده است.

به محض ورود یاران امام به میدان، لشگریان معاویه براى تسلّط بر فرات درگيرى را آغاز کردند که به شکست شامیان انجامید، اما امام آب را بر روی یاران معاویه آزاد گذاشت. در آغاز ماه ذى الحجه معاویه سنت الهی را زیر پا نهاد و جنگ را آغاز کرد. در محرّم سال 37 ميان دو گروه آتش بس اعلام شد، اما باز سپاه معاویه آتش جنگ را شعله ور ساختند و در دهم صفر كه سپاه امام در آستانه پيروزى قطعى قرار داشت، عمرو بن عاص با مکر و حيله، یاران امام را فریب داد و فرصت پيروزى را از آنان گرفت.

در جمل ابن عبّاس  به علی(ع) پیشنهاد داد که امام جنگ را آغاز نماید ولی امام فرمودند: از خداوند در این نبرد کمک مى خواهیم. ابن عبّاس مى گوید: ناگاه تیرهاى دشمنان باریدن گرفت، گفتم دستور ده تا آنان را عقب برانیم، امام فرمود: صبر مى کنم تا نزد آنان عذرى داشته باشم. سپس به جوانى از قبیله عبد القیس فرمود: نزد آنان برو و آنان را به  قرآن فرا خوان. جوان پیش رفت اما عایشه گفت او را بزنید و آنان جوان را به شهادت رساندند.