نقد دلائل طرفداران عدم تغيير اخلاق در افراد

طرفداران عدم تغيير اخلاقيات افراد چه دلائلي بر سخنان خود اقامه مي کنند؟

طرفداران عدم تغيير اخلاقيات به رواياتى تمسّك جسته اند كه از آنها چنين بر مى آيد كه اخلاق قابل تغيير نيست. ولي در عين قبول تفاوت روحيّات مردم با يكديگر، هيچ كس مجبور نيست كه بر اخلاق بد يا خوب باقى بماند؛ آری صاحبان سجایای نيك ممكن است بر اثر هواپرستى در منجلاب اخلاق سوء سقوط كنند و صاحبان اخلاق زشت، ممكن است زير نظر استاد و در سايه خودسازى به بالاترين مراحل كمال برسند .

خمس معدن، از نظر اهل سنّت

آیا از نظر اهل سنّت علاوه بر غنیمت جنگى به موارد دیگرى هم خمس تعلّق مى گیرد؟

اهل سنت با استناد به برخی روایات، آیه غنیمت و قیاس، متفقند که در رکاز (گنجینه طلا و نقره) خمس است و در معادن اختلاف دارند و حنفیه و مالکیه به وجوب خمس قائل اند و شافعیه و حنبلى ها به یک چهلم. حنفى ها در وجوب خمس در معادن، به قرآن و سنت و قیاس استدلال کرده اند. از مجموع روایات اهل سنت برمى آید که خمس در چهار مورد واجب است: گنجینه طلا و نقره، گنج، معدن، جواهرات دفن شده. ابن عباس در این رابطه روایت کرده: پیامبر(ص) فرمود: «در رکاز خمس است».

علماى اهل سنت و حدیث « علىٌّ عیبة علمى»

علماى اهل سنت واژه «عیبة» در حدیث « علىٌّ عیبة علمى» را چگونه معنى کرده اند؟

مناوى در «فیض القدیر» نوشته است: «علی عیبة علمی» یعنى در او گمان مى رود که مشکلات سخن مرا (براى امّتم) برطرف سازد، و خاصّه من ، و جایگاه سرّ من، و معدن چیزهاى با ارزش من است. و «عیبه» چیزى را گویند که انسان اشیاء با ارزش خود را در آن نگهدارى مى کند . شیخ محمّد حفنى نوشته است: «عیبة» یعنى... از این رو صحابه در مشکلات به او احتیاج داشتند... و در زمان سیّد ما عمر نیز مشکلاتى را حلّ نمود؛ پس عمر گفت: «خداوند مرا تا زمانى زنده نگه ندارد که قومى را درک کنم که ابوالحسن درمیان آنها نباشد...».

شمول خمس، در غیر غنائم جنگی

آیا خمس مخصوص غنائم جنگى است یا سایر در آمدها را نیز شامل مى شود؟

قرآن می فرماید: هرگونه غنیمتى که به دست آورید، خمس آن براى خدا و پیامبر(ص) و... است. غنمیت در قرآن و حدیث و کتب لغت و استعمالات عرب در مورد مطلق دستاورد انسان می باشد، چه از دشمن و یا غیر دشمن بدست آید. و مورد آیه که غنایم جنگى است مخصص نیست بلکه تطبیق مفهوم کلى آن بر یک مورد خاص می باشد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ الرّضا عليه السّلام :

يَا ابنَ شَبيبٍ! اِنْ کُنْتَ باکِياً لِشَئٍ فَاْبکِ لِلْحُسَيْنِ بْنِ عَلىّ بْنِ اَبى طالبٍ عليه السّلام فَاِنَّهُ ذُبِحَ کَما يُذْبَحُ الْکَبْشُ.

بحارالانوار، ج 44، ص 286