سنن ترمذى (الجامع الکبیر)

معرفی کتاب «سنن ترمذی (الجامع الکبیر)»

کتاب «سنن ترمذی» (الجامع الکبیر) یکى از صحاح سته و مهم ترین منابع حدیثى اهل سنت در زمینه تاریخ صدر اسلام، فقه، اخلاق، تفسیرقرآن و عقاید است، و توسط ابوعیسى محمد بن عیسى بن سوره ترمذى (209 - 279 ق) تالیف شده است. سنن ترمذى از منابع و مستندات مهم محدثان و مورخانِ پس از ترمذى به شمار مى رود به طوریکه ابن اثیر و ابن حجر عسقلانى از آن استفاده فراوانى کرده اند. اهمیت این کتاب در نزد عموم علماى اهل سنت فراوان است و حتى برخى از آنان کتاب ترمذى را نورانى تر از صحیح بخارى و صحیح مسلم مى دانند؛ چرا که ترمذى احادیث کتابش را شرح و مشکلات عبارات آنها را برطرف ساخته است و همه مردم مى توانند از آن بهره ببرند.

الجامع الصغیر

معرفی کتاب «الجامع الصغیر»

«الجامع الصغیر» عنوان کتابى است که توسط جلال الدین ابوالفضل عبد الرحمن بن ابى بکر بن محمد ابن سابق الدین سیوطى (849ـ911ق) تالیف شده است. نام کامل آن عبارت است از: «الجامع الصغیر من حدیث(احادیث) البشیر النذیر». سیوطى کتابی جامع تر با نام «جمع الجوامع» یا «الجامع الکبیر» داشت. وی پس از تدوین جامع الکبیر، کتاب الجامع الصغیر را به عنوان خلاصه اى از آن تنظیم کرد. سیوطى در الجامع الصغیر صرفاً با استناد به منابع معتبر خود اهل سنت مثل صحاح سته و سایر آثار محدثان به نقل و مرتب کردن احادیث پرداخته و در کتابى دیگر با عنوان «الفتح الکبیر فى ضمّ الزیاده الى الجامع الصغیر» به تفکیک و ارزش گذارى احادیث این کتاب پرداخته است. بدلیل نقل احادیث نبوى درباره اهل بیت(علیهم السلام)، این کتاب از اهمیت شایانى نزد علماى شعیه بر خوردار است. سیوطی احادیثى در فضیلت و جایگاه والاى على بن ابى طالب و امامان شیعه(علیهم السلام)، حدیث غدیر، و حبّ على بن ابى طالب نقل کرده است که به عنوان احادیث مستند در منابع اهل سنت حائز اهمیت مى باشد. علاوه بر این، بسیارى از احادیث این کتاب در باب هاى مختلف احکام اسلامى و سایر زمینه ها مثل اخلاق، سیره، تفسیرو عقاید مورد توجه و استناد علماى شیعه قرار گرفته است.

 

معرفی جلال الدین سیوطى

جلال الدین سیوطی که بود؟

جلال الدین ابوالفضل عبدالرحمن بن ابى بکر بن محمد ابن سابق الدین خضیرى سیوطى (849 ـ 911 ق) یکى از بزرگترین عالمان، محدثان، مورخان و مفسران ادیبان عرب اهل سنت به شمار مى رود که بیش از ششصد عنوان کتاب بزرگ و کوچک در زمینه هاى مختلف علوم اسلامى تالیف کرده است و از این رو به ابن الکتب (یعنى فرزند کتاب) لقب یافته است. او در اُسیوط از تبعات قاهره متولد شد و در همانجا رشد یافت. او در فقه پیرو مذهب شافعى بود؛ البته علماى اهل سنت او را صاحب نظر و مجتهد دانسته اند. سیوطى تا سن چهل‌ سالگی به تحصیل علوم پرداخت و سپس از جامعه منزوی شد تا به تدوین و تالیف کتاب بپرازد و در هر یک از رشته هاى علمى مثل تفسیر، حدیث، فقه، تاریخ، لغت، و ادبیات عرب بیش از ده کتاب تالیف کرد. سیوطى ارادت و مودت فراوانی نسبت به اهل بیت پیامبر (صلى الله علیه وآله) داشت و در بیشتر کتاب‌هایش به ذکر مناقب و فضائل آن بزرگواران پرداخته است و از این جهت کتاب‌های او بیش از سایر کتاب‌های اهل سنت مورد توجه علماى شیعه قرار گرفته است.

معرفی مسلم نیشابورى

مسلم نیشابوری که بود؟

ابوالحسین مسلم بن حجّاج قُشیرى نیشابورى (206 - 261 ق) نویسنده یکى از شش کتاب حدیثى معتبر اهل سنت یعنى صحاح ستّه، در زمینه تاریخ صدر اسلام، تفسیرقرآن، فقه، و عقاید است. کتاب او به «صحیح مسلم» معروف است. وى در نیشابور دیده به جهان گشود و در همانجا رشد یافته و سپس براى کسب دانش به شهرهاى مختلفى از مناطق اسلامىِ مهم زمان خود (قرن سوم هجرى) یعنى حجاز، عراق، شام و مصر سفر کرد. او در این مسافرت‌ها از اساتید زیادى مانند احمد بن حنبل و اسحاق بن راهویه بهره بُرد. او شاگرد بخارى و ملازم وى بود و همچنین از مشایخ او بهره برده بود.

 

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ الصّادقُ عليه السّلام :

نَفَسُ الْمَهْمُومِ لِظُلْمِنا تَسْبيحٌ وَ هَمُّهُ لَنا عِبادَةٌ وَ کِتْمانُ سِرّنا جِهادٌ فى سَبيلِ اللّهِ

نَفَس کسى که بخاطر مظلوميّت ما اندوهگين شود، تسبيح است و اندوهش براى ما، عبادت است و پوشاندن راز ما جهاد در راه خداست .

امالى شيخ مفيد، ص 338