ماهیت «ازدواج موقت»

«ازدواج موقت» چیست؟

ازدواج موقت از نظر قوانين اسلامى يك نوع قراردادي است ميان زن و مرد و تفاوت آن با ازدواج «دائم» در محدود بودن مدت است. مرد و زنى كه ازدواج آنها با يكديگر بلامانع است با هم پيمان زناشويى مى بندند و «مهر» و «مدت» را تعيين مى كنند و فرزند حاصل از اين ازدواج، مشروع و داراى تمام حقوق يك فرزند است. پس از اتمام مدت و جدايى دو همسر از يكديگر، زن بايد «عدّه» نگهدارد و پس از پايان عده حق دارد با مرد ديگرى ازدواج دائم يا موقت انجام دهد.

 مشروعیّت ازدواج موقّت

ازدواج موقّت چه نوع ازدواجى است و آیا این نوع ازدواج مشروعیّت دارد؟

فقه شیعه به پیروى از قرآن و سنت، دو گونه ازدواج را صحیح مى داند: ازدواج دائم و ازدواج موقت. ازدواج موقّت، در ماهیت و بیشتر احکام مثل ازدواج دائم است و در شرایطی که ازدواج دائم ممکن نیست از سرکوبی غریزه جنسی و روابط نامشروع جلوگیری می کند. قرآن (در سوره نساء، آیه 24 و...) و سنت نبوى (چنانکه عمر به آن اشاره کرده) ازدواج موقت را مشروع مى دانند و روایات شیعه و اهل سنت حکایت از عدم نسخ آن دارد.

ازدواج مسیار یا همان موقت

ازدواج مسیار چیست؟

منکران ازدواج موقّت از اهل سنت، به نوعى ازدواج، با عنوان «ازدواج مسیار» تن داده اند؛ اما نام آن را ازدواج موقّت نمى گذارند، ولى در عمل هیچ تفاوتى با ازدواج موقّت ندارد. به این ترتیب که اجازه مى دهند فرد نیازمند به ازدواج، با زنى ازدواج دائم کند در حالى که قصد دارد بعد از مدّت کوتاهى او را طلاق دهد و با او شرط مى کند که نه حقّ نفقه داشته باشد و نه شب خوابى و نه ارث! با این تفاوت که در این جا با طلاق از هم جدا مى شوند و در ازدواج موقّت با بخشیدن باقیمانده مدّت یا سرآمدن مدّت.

شرائط و احکام ازدواج موقت

شرائط و احکام ازدواج موقت چیست؟

ازدواج موقت دارای شرایط و احکامی است، همانند؛ زوجین با اختیار، یکدیگر را به همسرى انتخاب می کنند، هم چنین صیغه عقد با لفظ «نکاح» و «ازدواج» یا لفظ «متعه» باید جارى شود و اگر زوجه باکره است اجازه ولى لازم است. از سویی مدت عقد و مهریه باید دقیقاً تعیین شود که پایان مدّت به منزله طلاق است و هرگاه آمیزش صورت گرفته باشد، زن باید به میزان دو بار عادت ماهانه عدّه نگه دارد. از طرفی فرزندان متولّد شده از عقد موقّت همانند فرزند عقد دائم، باید تحت تکفّل پدر یا مادر باشند و هزینه هاى آنها باید پرداخت شود.

قصیمى و حلیّت اقسام متعه نزد شیعه!!!

آیا طبق سخن قصیمى، شیعه قائل به دو نوع متعه مى باشد؟

قمیصی با توصیفاتی زننده، عمل بسیار شنیع و دور از اخلاقی را به عنوان ازدواج موقت به شیعیان نسبت می دهد. در پاسخ او باید گفت: متعه نزد شیعه همان عقدی است که پیامبر(ص) با شرایط و ضوابط خاصی تشریع کردند و پس از ایشان نیز نزد کسانى که براى نظر عمر، در برابر نظر قرآن و پیامبر، ارزشی قائل نبودند، معمول بوده و اهل سنّت و شیعه هر دو به آن تصریح کرده اند. و در میان شیعه متعه اى غیر از این وجود ندارد.

سخن مؤلف کتاب «الوشیعه» در مورد متعه

ادعاى نگارنده کتاب «الوشیعه» درباره ازدواج موقّت چیست و آیا سخن او اعتبارى دارد؟

موسی جارالله ازدواج موقت را مربوط  به زمان جاهلیت دانسته و ادعای اجماع بر حرمت آن دارد و نزول آیه 5 سوره نساء درباره متعه را منکر شده و مخصوص کتب شیعه دانسته است. درحالیکه در بسیاری از منابع اهل سنت مانند مسند احمد، تفسیر طبری، سنن کبری، کشاف، تفسیر قرطبی، تفسیر کبیر و الدرالمنثور نقل شده که شان نزول این آیه، متعه است. ثانیا شرایط آن مانند مدت، اجرت، عقد، عده و... نزد همه مفسرین و فقهای فریقین حتی معتقدین به نسخ شدن و حرمت آن، ثابت است و انتساب آن به رسوم جاهلیت امری بی اساس است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمام علىٌّ(عليه السلام)

لايَنفعُ العملُ للآخِرَةِ مَعَ الرَّغبةِ في الدُّنيا

با وجود ميل و خواهش به دنيا، کار براى آخرت بى فايده است

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 58