«آفريدگار» خداوند کیست؟!

آيا خداوند نیز دارای «آفريدگار» است؟

همه فلاسفه جهان به يك وجود ازلى ايمان دارند؛ وجودى كه نياز به خالق نداشته و هميشه بوده است، تفاوت در اين است كه ماده گرایان، علّت نخستين را فاقد علم و عقل مى دانند و براى آن جسميّت قائلند، امّا خداپرستان او را ورای مكان و زمان مى دانند و برايش جسميّت قائل نيستند؛ و اگر فرق ميان موجود حادث و ازلى، و ميان ممكن الوجود و واجب الوجود را دانستیم، می فهمیم موجود ممکن الوجود نياز به خالق دارد، و آن چه كه آفريده نیست آفريدگاری هم نخواهد داشت.

دليل عقلی بر «اراده الهی»

چه دليل عقلی بر «اراده الهی» وجود دارد؟

با نگاه به جهان هستى مى بينيم كه جهان مجموعه اى از پديده ها و حوادث است. سؤال اين است كه خداوندي كه علة العلل جميع ممكنات است و قديم و ازلى است چگونه موجودات يا حوادث در مقطع خاصّى از زمان رخ مى دهد و تداوم ندارد؟! پاسخ اين است كه خداوند فاعل بالأراده و بالاختيار است نه فاعل مجبور. وجود بعضى از ممكنات و عدم وجود بعض ديگر، يا وجود آنها در زمان خاصّى، دليل بر وجود صفت ديگرى غير از قدرت براى ذات پاك او مى باشد؛ و آن همان اراده و اختيار است.

خالق خداوند؟!

آیا خداوند هم خالقی دارد؟!

راسل می گوید: هر چیزی علتی دارد پس خدا هم باید علت و آفریننده ای داشته باشد! این در حالیست که حتی مادیون هم بخاطر بطلان«تسلسل» به یک وجود ازلى قائل شده اند، منتها مادّى ها مى گویند وجود ازلى جهان همان«مادّه» است که فاقد علم و اراده می باشد، ولى خداپرستان مى گویند: سرچشمه اصلى خداوند است که عالم و قادر است. ضمن اینکه تنها «وجود حادث» نیازمند علت است، نه «علة العلل» که ازلی است و هستی او از خود اوست.

آفریدگار خدا؟

اگر هر چیزی علت و آفریدگاری دارد، علت و آفریدگار خدا چیست؟ اگر موجودی مثل خدا آفریدگار ندارد و می تواند بدون علت باشد، چه اشکالی دارد که طبیعت بدون آفریدگار باشد؟!

اولا: قانون علیت نمی گوید که «هر موجودی علت دارد»، بلکه می گوید: «هر ممکن الوجودی علت دارد»؛ یعنی موجودی که وجود و عدم وجود آن هر دو امکان پذیر است، موجودی که زمانی نبوده و «پدیده» یا «حادث» نامیده می شود، آفریدگار دارد.

ثانیا: اگر قرار باشد که طبیعت بدون علت بوجود آمده باشد، پس پذیرفته ایم که «موجودی بدون علت موجود باشد».

ثالثا: طبیعت نمی تواند بدون علت باشد؛ چون پدیده و حادث است و ازلی و قدیم نیست. پس وجودش ذاتی نیست و از دیگری گرفته است، پس معلول است، پس وجودش محتمل و ممکن است، پس نمی تواند «واجب الوجود» یا «موجود بی علت» باشد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ رَسُولُ اللّهِ صلّى اللّه عليه و آله :

مرحبا بک يا ابا عبدالله ! يا زين السموات و الارضين.

آفرين بر تو اى ابا عبدالله ! اى زينت آسمان ها و زمين ها!

بحار الانوار 36/204