«ويل دورانت» مورخ غربی در منشأ پیدایش مذهب می نویسد: «ترس نخستين مادر خدايان است! و از ميان اقسام ترس، خوف از مرگ، مقام مهم‌ ترى دارد». همچنین «راسل» می نویسد: «گمان مى ‌كنم كه منشأ مذهب قبل از هر چيز ترس و وحشت باشد». بطلان اين فرضيه روشن است، زیرا گویا طرفداران این نظریه معتقدند؛ براى عقیده به مذهب و خدا، ريشه فوق طبيعى وجود ندارد. ثانیا گرچه ايمان به خدا به انسان قدرت روحى و آرامش مى دهد، اما چرا نظم حاکم در آفرینش را فراموش کرده، به دنبال دلایل درونی برای اعتقاد به وجود خدا می روند؟

به اعتقاد ماترياليستها، ترس از مرگ عامل پیدایش «مذهب» است؛ حال این ترس یا بخاطر بلاهای طبیعی است و یا آسیب هايي که امکان دارد به او زده شود. البته اثر آرام بخشى مذهب در برابر عوامل ترس قابل انكار نیست؛ چرا كه مذهب پيش از هر چيز، بر توجّه به مبدئى كه قدرت وسيع و گسترده او به هيچ عامل ترسى اجازه مقاومت نمى دهد، بنا شده است و اتّكاى بر او مى تواند انسان وحشت زده در برابر عوامل نابوده كننده را به آرامش دعوت كند تا بر ترس خويش غلبه نموده و تسكين يابد ولى هيچ گونه دليلى بر انگيزه بودن آن براى پيدايش مذهب در دست نيست.

بدون تردید خاستگاه و جایگاه «مدرنیسم» را باید در غرب جست و جو کرد. «هالینگ دیل» یکی از تئوریسین های مدرنیسم، عواملی نظیر شکست قدرت دینی کلیسا و تزلزل سلطه نهادهای مذهبی، ظهور و پیدایش علوم تجربی و احیای دانش و معرفت شناسی دینی به سبک نوین را از جمله عوامل زمینه سازی می شناسند که فضای مناسبی را برای شکوفایی فلسفه نوین در غرب فراهم آورد. به نظر وی، «تفکر از قیمومیت جزمیت مسیحی آزاد شد و به راه های اصلی اش بازگشت».