دعا نقش بسيار مؤثّرى در تربيت نفوس انسانى و سوق آنها به مراتب كمال دارد. «دعا» همچون باران بهارى است كه سرزمين دلها را سيراب و شكوفه‏ هاى ايمان و اخلاص و عشق و عبوديّت را بر شاخسار روح آدمى ظاهر مى ‏سازد! دعا عامل مهمّى براى تربيت و پرورش روح انسان است؛ دعا نور اميد بر دل مى ‏پاشد، در مشكلات به انسان نيرو مى‏ بخشد، نشاط و شادابى روح و دل را تضمين مى‏ كند و در برابر مصائب زندگى به انسان پايدارى و تحمّل مى‏ دهد. 

فايده اخلاقي «تيمّم» اين است كه انسان پيشانيش را كه شريف ترين عضو بدن است با دست بر خاك زده، لمس مى كند تا تواضعش را در پيشگاه خدا نشان دهد و باعث پرورش روحِ تواضع و عبوديت نيز بشود. فايده بهداشتى تيمم اين است كه امروز ثابت شده خاك به خاطر داشتن باكتري هاى فراوان از بين برنده آلودگي هاست. كار اين باكتريها تجزيه مواد آلى و از بين بردن انواع عفونتها است. پس خاكِ پاك، نه تنها آلوده نيست؛ بلكه از بين برنده آلودگي ها است و مى تواند تا حدودى جانشين آب شود، با اين تفاوت كه آب حلّال است؛ ولى خاك ميكرب كش است.

در اهميت «نماز شب»، همین بس که قرآن به پيامبر(ص) سفارش نموده كه: «پاسى از شب را از خواب برخيز و قرآن [و نماز] بخوان، اين وظيفه اضافى براى توست تا پروردگارت تو را به مقامى در خور ستايش برساند». پيامبر(ص) نيز به امام على(ع) توصيه مى كند: «بر تو باد كه نماز شب را به جاى آورى! اين سخن را پيامبر(ص) چهار بار تكرار نمود». همچنین در روايت آمده است يكي از سه چيزي كه مايه نشاط مؤمن مى شود نماز در آخر شب است و اینکه خداوند ابراهيم(ع) را به خاطر نماز شب و اطعام طعام به مقام «خليل اللهي» رسانيد.