قرآن و مسئله «استقلال روح»

آیا مسئله بقاء روح در قرآن آمده و آیا قرآن برای روح استقلال قائل شده است؟

در قرآن آيات متعددى وجود دارد كه حكايت از بقاى روح و استقلال آن دارد. خداوند در قرآن می فرماید: «هرگز گمان مبر آنها كه در راه خدا كشته شده اند، مردگانند؛ بلكه آنها زنده اند و در نزد پروردگارشان روزى داده مى شوند»، اين آيه صراحت در بقاى روح شهداء دارد و البته روح آنان تفاوتی با ارواح ديگران ندارد. هم چنین می فرماید: «فرشته مرگ شما را مى گيرد»، در واقع به جاى مرگ تعبير به گرفتن شده؛ زیرا با مرگ جسم، انسان بكلى نابود نمى گردد و چيزى از او باقى مى ماند که باز اشاره به مسئله بقاى روح است.

دیدگاه قرآن درباره «برزخ» و بقاء روح پس از مرگ

آیا در قرآن به وجود «برزخ» و بقاء روح پس از مرگ اشاره ای شده است؟

در آیه 46 سوره «مومن» سخن از عذاب «آل فرعون» است كه هر صبح و شام بر آتش عرضه مى شوند و منظور از عرضه آتش بر آل فرعون، آتش برزخى است؛ چراكه آنها مرده اند و قيامت هم بر پا نشده و مجازات قیامت دائمي است نه صبح و شام. اين تعبير، شاهد زنده اى بر بقاى روح است؛ چراكه اگر روح نباشد چه چيزى را بر آتش عرضه كنند؟ آيا تنها جسم بى جان و خاك شده؟ اين كه تأثيرى ندارد. پس بايد روح آنها باقى بماند. بسيارى از مفسّران اين آيه را دليل بر عذاب قبر و برزخ گرفته اند و مسلم است که عذاب قبر و برزخ بدون بقاى روح، معنايى نخواهد داشت.

عقیده مشرکان درباره بقاء روح و معاد

عقیده مشرکان نسبت به بقاء روح و معاد چگونه بود؟

مشرکان، مخصوصاً مشرکان عرب، رویّه واحدى در مسائل اعتقادى خود نداشتند، ولی اکثر آنها خدا را قبول داشته و بت ها را شُفَعاى درگاه او مى دانستند، اما معاد را منکر بودند. آنها به نوعى بقاى روح معتقد بودند، خواه به صورت «تناسخ» و انتقال ارواح به بدن هاى تازه، یا به شکل دیگر.

 

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

‏عن موسى بن جعفر (عليه السلام) قال:

و لا تأخذوا من تربتى شيئا لتبرکوا به فأن کل تربة لنا محرمة الا تربة جدى الحسين بن على عليهما السلام فأن الله عزوجل جعلها شفاء لشيعتنا و أوليائنا.

جامع الاحاديث الشيعه، ج 12، ص