«يحيى بن عبدالله» نواده امام حسن، يكى از بزرگان هاشمى و از ياران خاص امام صادق(ع) بود. او در جريان قيام «حسين شهيد فخّ» بر ضد حكومت ستمگر عباسى شركت داشت و پس از شكست و شهادت حسين، با گروهى به «ديلم» رفت و مردم آن منطقه به او پيوستند. هارون «فضل بن يحيى» را با سپاهى به ديلم فرستاد. فضل به او پيشنهاد امان كرد. يحيى كه بر اثر توطئه‏ هاى هارون و فضل نيروهاى خود را در حال تفرّق مى‏ ديد، ناگزير راضى به قبول امان شد. اما هارون علیه او توطئه کرد و با تشکیل شورایی فرمایشی فتوای قتل او را گرفت.

حضرت زینب(س) در خطبه  کوفه، این گونه فرمودند: «اى كوفيان! اى نيرنگ بازان و پيمان شكنان و...! هرگز اشك چشمانتان خشك مباد و ناله هايتان آرام نگيرد. آيا براى برادرم گريه مى كنيد؟ آرى به خدا سوگند بايد كه بگرييد، چرا كه شما شايسته گريستنيد؛ پس فراوان گريه كنيد و اندك بخنديد، چرا كه ننگ گريبان شما را گرفت و لكه آن براى هميشه به دامن شما نشست... شما به خشم خدا گرفتار گشته و خوارى و بيچارگى بر شما حتمى شد... اگر پيامبر از شما بپرسد، اين چه كارى بود كه با اهل بيت من كرديد،... چه پاسخ خواهيد داد؟».

فرزندان امیرالمومنین(ع) که در کربلاء به شهادت رسیدند به جز امام حسین(ع) و حضرت ابوالفضل(ع) از این قرارند: 1- عبدالله بن على(ع). 2- عثمان بن على(ع). 3- جعفر بن على(ع). 4- ابوبكر بن على(ع).

هنگامى كه امام(ع) شهادت خاندان وفرزندانش را ديد در هنگام وداع با خیام فرمود: «فرزند خردسالم على را به من بدهيد تا با او وداع كنم». هنوز طفل در آغوش امام آرام نگرفته بود كه حرملة بن كاهل اسدى او را هدف قرار داد و گلوى او را دريد.

در نقل دیگری آمده: چون این طفل تشنه لب بود امام(ع) طفلش را گرفت و به سوى دشمن روانه شد و از آن ها برای طفلش طلب آب کرد، كه بناگاه تيرى از سوى حرملة بن كامل اسدى حلقوم طفل را پاره كرد و از گوش تا گوش را دريد.

عبدالله بن حسن کوچکترین فرزند امام مجتبی(ع) بود که در واقعه عاشورا یازده سال سن داشت. وی وقتی حضرت اباعبدالله(ع) را در قتلگاه دید که از هر طرف در محاصره سپاه کوفه است، خود را به عموی خود رساند و دست خود را مانع برخورد ضربه شمشیر یکی از قاتلان امام حسین(ع) کرد و دستش قطع شد و همان جا در آغوش سیدالشهدا  با تیر حرمله به شهادت رسید.

در برخی از کتابهای تاریخی و حدیثی داستان دخترکی چهار ساله از جمع اسرای کربلا نقل شده که در شام و بر اثر تاثر از مرگ و مواجهه با سر بریده پدرش، وفات می یابد، اما این که نام او رقیه بوده یا نه دقیقا مشخص نیست. البته در برخی دیگر از کتاب های حدیثی به نام و فرزند امام حسین بودن این دخترک نیز اشاره هایی شده است.

مرحوم سيد بن طاووس در حوادث عصر تاسوعا آنجا كه نقل مى كند حسين(ع) زنان را دلدارى مى دهد، از رقيه نام مى برد و مى نويسد: «امام حسين(ع) امّ كلثوم، زينب، رقيه، فاطمه و رباب را مورد خطاب قرار داد و آنها را به صبر و بردبارى دعوت كرد»، ولى مشخص نكرده است كه آيا او فرزند امام حسين(ع) و چند ساله بود.

او نوجوانى بود كه هنوز به سنّ بلوغ نرسيده بود. هنگامى كه اجازه ميدان رفتن خواست، امام حسین(ع) نپذيرفت. او آنقدر دست و پاى امام را بوسه زد تا رضايت امام را جلب كرد و در حالى كه اشك مى ريخت به ميدان آمد. با سنّ كمش سى و پنج نفر را بر زمين افكند، تا این که عمرو بن سعد أزْدى، فرق سرش را شکافت. قاسم(ع) با صورت به زمين افتاد و فرياد زد: عموجان! مرا درياب. او بعد از رسیدن امام حسین(ع) به شهادت رسید.