پاسخ اجمالی:
این حدیث داراي چندين اشكال است: 1. در مقابل اين حديث، ده ها روايت دلالت دارد بر اينكه مهدى از اولاد امام حسين(ع) است. 2. به يك معنا مهدى از ذريه امام حسن(ع) نيز هست؛ زيرا فاطمه مادر امام باقر دختر امام حسن(ع) است. 3. در برخی کتب همین روایت درباره امام حسين(ع) نقل شده است. لذا احتمال خطای نوشتاری وجود دارد. 4. اين احتمال نیز قابل توجه است كه طرفداران «محمد بن عبدالله حسنى»، برای کسب پشتوانه معنوى در مبارزه با بنی امیه این احادیث را بر «عبدالله بن حسن» منطبق كرده اند.
پاسخ تفصیلی:
يكي از احاديث مورد بحث در موضوع مهدويت، حديثي است كه تأكيد مي كند حضرت مهدي(عجل الله تعالی فرجه) از نسل امام حسن مجتبی(عليه السلام) مي باشد: «اَلْمَهْدِيُّ مِنْ وُلْدِ الْحَسَنِ»؛ (مهدي از نسل امام حسن مجتبی است). ابو داوود در «سنن» خود از ابى اسحاق نقل مى كند كه: «علي(عليه السلام) به فرزندش حسن(عليه السلام) نظر كرده و فرمود: همانا اين فرزندم آقاست همانگونه كه پيامبر اكرم(صلی الله عليه وآله) او را آقا ناميد و زود است كه از صلب او مردى خروج كند كه هم نام پيامبر شماست».(1)
در پاسخ چند نكته را يادآور مي شويم:
1. در مقابل اين حديث، ده ها روايت ديگر وجود دارد كه دلالت دارد بر اينكه مهدى از اولاد و نسل امام حسين(عليه السلام) است.
2. به يك معنا مهدى از ذريه امام حسن(عليه السلام) نيز هست؛ زيرا فاطمه، مادر امام باقر دختر امام حسن مجتبى(عليه السلام) است و لذا با جمع بين دو دسته روايات، حضرت مهدى(عجل الله تعالی فرجه) هم حسنى و هم حسينى است و در حديثى پيامبر اكرم(صلى الله عليه و آله) فرمود: «از اين دو [حسن و حسين] مهدى امت است».(2)
3. صاحب كتاب «عِقد الدُّرَر» همين حديث را نقل كرده؛ ولى در آن آمده كه امام علي(عليه السلام) به فرزندش حسين(عليه السلام) نظر كرد ... و نيز در «صحيح» ترمذى و «سنن» نسائى و «سنن» بيهقى اين گونه آمده است(3) خصوصاً كه احتمال تصحيف و جابجايى نيز داده مى شود.
4. اين احتمال نیز قابل توجه است كه طرفداران «محمد بن عبدالله حسنى» - كه با او در منطقه «ابواء» بيعت شد - بى تأثير در پيدايش اين گونه احاديث نبوده اند و از آنجا كه آنها در صدد شورش و قيام بر عليه دولت بنى اميه بوده اند احتياج به پشتوانه معنوى داشتند، لذا از رواياتى كه درباره ظهور مهدي منتظر(عجل الله تعالی فرجه) وارد شده، بهره برداری كرده و آن را بر عبدالله بن حسن منطبق كردند. آنان با جعل روايت و نسبت دادن آن به پيامبر خدا(صلى الله عليه و آله) مهدى را از نسل امام حسن مجتبى(عليه السلام) معرفى كردند.(4)،(5)
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.