آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

بی شک در شناخت احکام شرعی نمی توان روایات معصومین(ع) را ترجمه کرد و در اختیار مردم قرار داد تا خود به استخراج احکام بپردازند؛ زیرا فهم بسیاری از روایات نیاز به علم و اجتهاد دارد و از عهده هر کسی بر نمی آید، از این رو باید روایات از حیث سند، جهت صدور و نیز اطلاق و تقیید، و... بررسی شود. همچنین در سیره عملی معصومین(ع) نیز گاه رفتاری روشن و واضح است و گاه مجمل بوده و قید زمانی، مکانی و... دارد؛ لذا مجتهد با اصول و مبانی استنباطی که به دست آورده می تواند خصوصیات یا اطلاق سیره و قول را به دست آورد.

شکّی نیست که برای تشخیص و شناخت احکام شرعی نمی توان روایاتی که در زمینه احکام از اهل بیت(علیهم السلام) رسیده را ترجمه کرد و در اختیار مردم قرار داد تا مردم خود از آن روایات، احکام را استخراج کنند، چون علاوه بر این که فهم بسیاری از روایات نیاز به جنبه علمی و اجتهاد دارد و از عهده هر کسی بر نمی آید، باید روایات از حیث سند، جهت و حیثیت صدور و نیز از نظر اطلاق و تقیید، عام و خاص، اجمال و وضوح و همچنین تباین و تعارضی که بین برخی از آنان است، ملاحظه گردد. و این ملاحظه و تتبّع روایات و مقایسه آن ها با یکدیگر به جهت استخراج احکام تنها از فقیهی برمی آید که در زمینه استفاده و استنباط احکام از کتاب و سنت تخصّص داشته باشد.

همچنین در زمینه رفتار و سیره عملی معصومین(علیهم السلام) که ما خواستار تأسّی و اقتدا به آن ها هستیم، باید توجه داشت که گاه رفتاری روشن و واضح است و گاه مجمل بوده و قید زمانی، مکانی و... دارد. و این کار متخصص فن است که با اصول و مبانی استنباطی که به دست آورده می تواند خصوصیات یا اطلاق سیره و قول را به دست آورد.(1)