آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

کتاب «الامامه و السیاسه» که نام دیگرش «تاریخ الخلفاء» است توسط ابو محمد عبد الله بن مسلم بن قتیبه دینورى (213ـ276ق) نوشته شده و تاریخ خلافت و شروط آن از زمان وفات نبى اکرم(صلى الله علیه وآله) تا عهد «امین» و «مامون» را در بر گرفته است. دینورى در این کتاب اخبار راویان حجاز را نقل کرده و روایات مربوط به حوادث شیعیان را نیز آورده است. متاخران در مورد نسبت این کتاب به دینورى تشکیک و تردید کرده اند؛ اما این کتاب از دیر باز به نام او شهرت یافته است. یکى از علل تردید و شک درباره انتساب کتاب به ابن قتیبه این است که در این کتاب وقایعى به نفع شیعه و عقاید آن، و درطعن صحابه ذکر شده است که بزرگان اهل سنت مى گویند بعید به نظر مى رسد که این مطالب توسط وى نوشته شده باشد. به هر حال مطالب کتاب با تاریخ و عقاید شیعه موافق بوده و مورد توجه علماى شیعه و حتى اهل سنت قرار گرفته است. و على رغم شک و تردید در انتساب کتاب به دینورى، علماى بزرگ اهل سنت مثل قلقشندى، ابن شبّاط تونسى، قاضى ابوبکرابن عربى، با نقل مطالب کتابش در مورد مسائل خلافت، ابن قتیبه را مورد طعن قرار داده اند که چرا مطالبى در مذمت و طعن صحابه و به نفع شیعه سخن گفته است. یک چهارم کتاب به خلافت امام علی(ع) اختصاص دارد.

کتاب «الامامه و السیاسه» که نام دیگرش «تاریخ الخلفاء» است توسط ابو محمد عبد الله بن مسلم بن قتیبه دینورى (213ـ276ق) نوشته شده است که یکى از مهم ترین منابع مورخان اهل سنت مى باشد و تاریخ خلافت و شروط آن از زمان وفات نبى اکرم(صلى الله علیه وآله) تا عهد «امین» و «مامون» را در بر گرفته است. دینورى در این کتاب اخبار راویان حجاز را نقل کرده و روایات مربوط به حوادث شیعیان را نیز آورده است.

تردید در مورد مولف کتاب الإمامة و السیاسة:
متاخران در مورد نسبت این کتاب به دینورى تشکیک و تردید کرده اند اما این کتاب از دیر باز به نام او شهرت یافته است. یکى از علل تردید و شک درباره انتساب کتاب به ابن قتیبه این است که در این کتاب وقایعى به نفع شیعه و عقاید آن، و درطعن صحابه ذکر شده است که بزرگان اهل سنت مى گویند به دلیل جلالت شان دینورى در مذهب اهل سنت(سلفى) بعید به نظر مى رسد که این مطالب توسط وى نوشته شده باشد. و البته قراین داخلى در کتاب وجود دارد که شاید بتوان فرضیه مخالفان را پذیرفت مثل اینکه نویسنده از کسانى غیر از اساتید دینورى روایت کرده و حتى وقایع مربوط به پس از وفات او را نیز در کتاب آورده است. به هر حال مطالب کتاب با تاریخ و عقاید شیعه موافق بوده و مورد توجه علماى شیعه و حتى اهل سنت قرار گرفته است. و على رغم شک و تردید در انتساب کتاب به دینورى، علماى بزرگ اهل سنت مثل قلقشندى، ابن شبّاط تونسى، قاضى ابوبکرابن عربى، با نقل مطالب کتابش در مورد مسائل خلافت، ابن قتیبه را مورد طعن قرار داده اند که چرا مطالبى در مذمت و طعن صحابه و به نفع شیعه سخن گفته است.
نحوه تدوین کتاب الإمامة و السیاسة
این کتاب پس از یک خطبه، با ذکر فضائل دو خلیفه نخست یعنى ابوبکرو عمر آغاز شده و سپس نویسنده به مساله سقیفه و خلافت ابوبکرمى پردازد. او این بخش را کاملا به طور مختصر نوشته است. اما مسئله خلافت على بن ابى طالب(علیه السلام) و بقیه مطالب کتاب را با تفصیل آورده است. به طورى که یک چهارم کتاب به خلافت این امام همام اختصاص دارد. وى وقایع مهم دو قرن اول اسلام را در این کتاب آورده است. وقایعى مثل فتح مناطق آفریقایى واندلس توسط مسلمانان.
نسخه هاى متعددى از این کتاب موجود است و بارها در کشورهاى اسلامى به چاپ رسیده است.