آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

پیدایش تشیّع به زمان صدر اسلام بر می گردد و نخستين كسى كه بذر تشيّع را در اسلام پاشيد شخص پیامبر اکرم(ص) بود. احاديثى كه از آن حضرت نقل شده، گواه این مطلب است و راويان اين احاديث تماماً از بزرگان اهل سنّت مى باشند. بزرگانی مانند: سيوطى در «الدرالمنثور»، ابن عدى، ابن حجر عسقلانی، ابن اثير در «نهايه»، زمخشرى در «ربيع الأبرار» این احاديث را نقل كرده اند.

نخستين كسى كه بذر تشيّع را در سرزمين اسلام پاشيد بنيانگذار جهان اسلام حضرت محمّد(صلى الله عليه و آله) بود، يعنى بذر «تشيّع» و «اسلام» همراه هم و ملازم يكديگر افشانده شدند و پيامبر(صلى الله عليه و آله) همواره آن را آبيارى مى كرد و مراقبت مى نمود تا نهال آن برومند و شاخه هاى آن پر گل شد(1) و سرانجام بعد از وفاتِ او ميوه داد. گواه اين سخن، احاديثى است كه از شخص پيامبر(صلى الله عليه و آله) نقل شده و راويان آن شيعه نيستند، تا به گفته احمد امين و امثال او چون عقيده به «رجعت» دارند روايات آنها اعتبار نداشته باشد! و يا تصور شود كه مى خواهند كوره آتش خود را سوزان تر كنند! نخير بلكه راويان اين احاديث تماماً از بزرگان علماى اهل سنّت مى باشند، اين احاديث از طرق معتبره اى نقل شده كه هيچ عاقلى (با در نظر گرفتن اوضاع و احوال اين احاديث) نمى تواند در صحت آنها ترديد كند، يا احتمال جعل و دروغ در مورد آنها بدهد. در اينجا تنها به قسمتى از اين احاديث كه از سابق به خاطرم مانده، و در ضمن مطالعاتى كه به خاطر مسائل ديگرى بود به آنها برخورد كرده ام اشاره مى شود:
1. سيوطى دانشمند معروف اهل سنّت در كتاب تفسير خود به نام «الدر المنثور فى تفسير كتاب الله بالمأثور» در ذيل آيه شريفه «أُوْلَئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ»(2) از «ابن عساكر» از جابر بن عبدالله از پيغمبر اكرم(صلى الله عليه و آله) چنين نقل مى كند: «كُنّا عِنْدَ النَّبِيِّ(صلى الله عليه و آله) فَأقْبَلَ عَلِيٌ(عليه السلام) فقال النَّبِىُّ(صلى الله عليه و آله) وَ الَّذي نَفْسِي بِيَدِهِ إنَّ هَذَا وَ «شِيعَتَهُ» لَهُمُ الْفَائِزُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ»؛ (جابر مى گويد: ما نزد پيامبر(صلى الله عليه و آله) بوديم كه حضرت علي(عليه السلام) به سوى ما آمد، پيغمبر فرمود: اين و «شيعيان» او رستگاران در روز قيامتند» و در اين هنگام آيه شريفه «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُوْلَئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ»(3) نازل گرديد.(4)
2. و نيز از ابن عدى از ابن عباس نقل مى كند: «لَمّا نَزَلَتْ إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ قَالَ رَسُولُ اللهِ لِعَلِيٍّ: هُوَ أنْتَ وَ شِيعَتُكَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ رَاضِينَ مَرْضِيِّينَ»(5)؛ (هنگامى كه آيه شريفه إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ نازل گرديد پيامبر(صلى الله عليه و آله) به حضرت علي(عليه السلام) فرمود: اين آيه، درباره تو و شيعيان تو در روز قيامت است، هم شما از خدا خشنود خواهيد بود و هم او از شما).
3. و همچنين ابن مردويه از حضرت علي(عليه السلام) نقل مى كند كه فرمود: «قالَ لِي رَسُولُ اللهِ: أَلَمْ تَسْمَعْ قَوْلَ اللهِ إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ أُوْلَئِكَ هُمْ خَيْرُ الْبَرِيَّةِ هُمْ أنْتَ وَ شِيعَتُكَ وَ مَوْعِدِي وَ مَوْعِدُهُمُ الْحَوْضَ إذا جاءَتِ الاُمَمُ لِلْحِسَابِ تُدْعَوْنَ غُرّاً مُحَجَّلِينَ»(6)؛ (پيغمبر خدا به من فرمود: آيا اين كلام خدا را نشنيده اى كه مى فرمايد: كسانى كه ايمان آوردند و عمل صالح انجام دادند بهترين مخلوقات هستند، منظور، تو و شيعيانت مى باشند، و ميعادگاه من و آنها حوض كوثر است، هنگامى كه امّت ها براى حساب در پيشگاه خداوند حاضر مى گردند دعوت مى شويد در حالى كه پيشانى و دست و پاى شما مى درخشد). اين سه حديث را سيوطى در «الدرّ المنثور» نقل كرده، و دانشمند معروف اهل سنّت «ابن حجر» نيز بعضى از آنها را در كتاب خود «صواعق» از «دارقطنى» نقل نموده است.(7)
4. و نيز ابن حجر از «ام سلمه» از پيغمبر اكرم(صلى الله عليه و آله) نقل مى كند كه فرمود: «يا عَلِيُّ أنْتَ وَ أصْحَابُكَ فِي الْجَنَّةِ»(8)؛ (تو و ياران تو در بهشت خواهيد بود).
5. ابن اثير در «نهايه» در ماده لغت «قمح» چنين نقل مى كند: «و فِي حَدِيثِ عَلِيٍّ(عليه السلام) قَالَ لَهُ النَّبِيُّ(صلى الله عليه و آله): سَتَقْدِمُ عَلَى اللهِ أنْتَ وَ شِيعَتُكَ رَاضِينَ مَرْضِيِّينَ، وَ يَقْدِمُ عَلَيْكَ عَدُوُّكَ غِضَاباً مُقْمِحِينَ، ثُمَّ جَمَعَ يَدَهُ إلى عُنُقِهِ يُرِيهِم كَيْفَ الإقْمَاحُ؟!»(9)؛ (در حديث حضرت علي(عليه السلام) وارد شده كه پيامبر اكرم(صلى الله عليه و آله) به او فرمود: تو و شيعيانت به زودى بر خدا وارد خواهيد شد؛ در حالى كه هم شما از او خشنود هستيد، و هم او از شما، و دشمنان تو با قيافه هاى تاريك در حالى كه سرهاى آنها از تنگى غل و زنجير به بالا نگهداشته شده بر تو وارد مى شوند). اين حديث را نيز «ابن حجر» گويا در «الصواعق»(10) و جمع ديگرى از طرق ديگر نقل كرده اند و از مجموع آنها استفاده مى شود كه اين حديث از احاديث مشهوره است.(11)
6. زمخشرى در كتاب «ربيع الأبرار» از پيغمبر اكرم(صلى الله عليه و آله) نقل مى كند كه فرمود: «يا عَلِيُّ إذا كانَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أخَذْتُ بِحُجْزَةِ اللهِ تَعالى وَ أخَذْتَ أنْتَ بِحُجْزَتِي وَ أخَذَ وُلْدُكَ بِحُجْزَتِكَ وَ أخَذَ شِيعَةُ وُلْدِكَ بِحُجْزِهِمْ فَتَرى أَيْنَ يُؤْمَرُ بِنَا؟!»(12)؛ (در روز رستاخيز من متمسك به خدا مى شوم، و تو به من، و فرزندانت به تو متمسك مى شوند و شيعيان آنها به آنها، سپس خواهى ديد ما را به كجا مى برند[به سوى بهشت]؟!) و اگر كتاب هاى حديث مانند «مسند» احمد بن حنبل و «خصائص» نسائى و امثال آنها را بررسى و تتبع كنيم به آسانى مى توانيم چندين برابر اين احاديث را جمع آورى نماييم.(13)
بنابراين هنگامى كه شخص بنيانگذار اسلام(صلى الله عليه و آله) كراراً در سخنان خود از «شيعه» حضرت علي بن ابيطالب(عليه السلام) نام مى برد و مى گويد: آنها در روز قيامت در امانند، رستگارانند، از خداوند راضى اند، و خدا هم از آنها راضى است، و در اين هم ترديدي نيست كه تمام كسانى كه پيغمبر اكرم(صلى الله عليه و آله) را به عنوان فرستاده خدا مى شناسند و به مقام نبوّت او ايمان دارند و مى دانند سخنى از روى هوی و هوس نمى گويد «و َمَا يَنْطِقُ عَنِ الْهَوَى * إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْىٌ يُوحَى»(14) به اين گفته ها ايمان خواهند داشت.(15)