آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

خداوند در سوره «فتح» با اشاره به اضطراب و شتابزدگى كفّار و مشركان در برابر وعده هاى پيروزى مسلمانان و شكست دشمنان آنها، مى فرمايد: «آنها مى گويند: اگر راست مى گوييد اين فتح و پيروزى شما در چه زمانى است؟ [چرا اين وعده ها تحقّق نمى يابد؟] و اين دليل بر آن است كه شما دروغ مى گوييد و خودتان را فريب مى دهيد». قرآن در پاسخ آنها به پيامبر(ص) دستور مى دهد: «بگو [عجله نكنيد!] اين پيروزى فرا مى رسد و در آن روز، ايمان كافران سودى به حال آنها نخواهد داشت و مهلتى به آنان داده نمى شود».

در آيه 28 سوره «فتح» ضمن اشاره به اضطراب و شتابزدگى كفّار و مشركان در برابر وعده هاى پيروزى مسلمانان و شكست و مجازات دردناك دشمنان آنها، مى فرمايد: «وَ يَقُولُون مَتَى هَذَا الفَتحُ اِنْ كُنْتُم صَادِقين»(1)؛ (آنها مى گويند: اگر راست مى گوييد اين فتح و پيروزى شما در چه زمانى است؟ [چرا اين وعده ها تحقّق نمى يابد؟] و اين دليل بر آن است كه شما دروغ مى گوييد و خودتان را فريب مى دهيد). قرآن در پاسخ آنها به پيامبر(صلى الله عليه و آله) دستور مى دهد: «قُل يَومَ الفَتحِ لا يَنْفَعُ الَّذِينَ كَفَرُوا اِيمَانُهُم وَ لَا هُم يُنْظَرُونَ...»(2)؛ (بگو [عجله نكنيد!] اين پيروزى فرا مى رسد و در آن روز، ايمانِ كافران سودى به حال آنها نخواهد داشت و مهلتى به آنان داده نمى شود).
خداوند به لطف و كرم و عنايتش، امروز به شما مهلت داد تا به خود آييد و راه حق در پيش گيريد؛ ولى آن روز كه عذاب الهى نازل شود، درهاى توبه بسته خواهد شد و راه بازگشت وجود ندارد. پس به جاى اين كه شتابزده، خواهان نابودى خودتان باشيد، از اين فرصت و مهلت الهى بهره بگيريد و خود را اصلاح كنيد. سپس به پيامبر اسلام(صلى الله عليه و آله) دستور مى دهد: «فَأَعْرِضْ عَنْهُم وَ انْتَظِر اِنّهُم مُنتَظِرونَ»(3)؛ (اكنون كه چنين است از آنها روى بگردان و منتظر باش، آنها هم منتظرند [تو منتظر پيروزى و رحمت الهى باش و آنها هم منتظر شكست و عذاب]). جمعى از مفسّران گفته اند كه جمله «اِنَّهُم مُنتَظِرُون» اشاره به انتظارى است كه كافران درباره مرگ پيامبر اسلام(صلى الله عليه و آله) يا شكست او داشتند؛ ولى تفسيرى كه در بالا گفتيم، مناسب تر به نظر مى رسد.(4)