پاسخ اجمالی:
عقيده به معراج پيامبر اسلام(ص) مخصوص دسته معينى از مسلمانان نيست؛ بلكه عموم مسلمين در اين عقيده مشتركند. احاديث فراوانى از طريق شيعه و اهل تسنن در اين زمينه نقل شده و بسيارى از علماى اسلام «تواتر» يا «شهرت» اين احاديث را تصديق كردهاند.
پاسخ تفصیلی:
آنچه از مطالعه كتب مختلف تفسير، حديث و عقائد كه به وسيله دانشمندان اسلام تأليف شده استفاده مىشود اين است كه برخلاف آنچه شايد بعضى تصور مىكنند عقيده به معراج پيامبر اسلام(صلی الله عليه و آله و سلم) مخصوص دسته معينى از مسلمانان نيست؛ بلكه عموم مسلمين در اين عقيده مشتركند.
احاديث فراوانى از طريق شيعه و اهل تسنن در اين زمينه نقل شده كه ذكر همه آنها به درازا مىكشد؛ ولى همين اندازه بايد دانست كه بسيارى از علماى اسلام «تواتر» يا «شهرت» اين احاديث را تصديق كردهاند، به عنوان نمونه، گفتار سه تن از دانشمندان بزرگ تفسير، حديث و عقائد شيعه و سپس گفتار بعضى از دانشمندان اهل تسنن را در اينجا مىآوريم:
1. فقيه و مفسر بزرگ عالم تشيع «شيخ طوسى» در كتاب تفسير خود بنام «تبيان» در ذيل آيه اول سوره «اسراء» چنين مىگويد: «دانشمندان شيعه معتقدند در همان شبى كه خداوند پيامبرش را از مكه به بيت المقدس حركت داد او را به آسمان برد و آيات عظمت خود را در آسمانها به او نشان داد و اين در بيدارى بود نه در خواب؛ ولى آنچه از قرآن بر مىآيد همان سير از مسجد الحرام (مكه) به مسجد اقصى (بيت المقدس) است و بقيه اين مسافرت از اخبار معلوم مىگردد».
گرچه نامبرده در ذيل آيه مزبور تنها قسمت اول معراج را مستند به قرآن و بقيه را مستند به اخبار مىكند؛ ولى در بياناتى كه در تفسير شش آيه سوره «و النجم» ذكر نموده تعبيراتى ديده ميشود كه كاملا منطبق بر قسمت دوم معراج يعنى سير به آسمانها از بيت المقدس است، گويا به اين قسمت كه رسيده تغيير نظر داده و آن را هم مستند به قرآن، مىداند؛ ولى در هر صورت او دلالت اخبار را در اين باره قطعى دانسته است.
2. مفسر عاليقدر مرحوم «طبرسى» در تفسير «مجمع البيان» در ذيل آيات سوره نجم مىگويد: «ظاهر مذهب اصحاب و مشهور در اخبار ما اين است كه خداوند پيامبر را با همين جسم، در حال بيدارى و حيات، به آسمانها برد و اكثر مفسران نيز بر همين عقيدهاند».
3. محدث شهير علامه «مجلسى» در جلد ششم «بحار الانوار» مىنويسد: «سير پيامبر اسلام(صلی الله عليه و آله و سلم) از مسجد الحرام به بيت المقدس و از آنجا به آسمانها از جمله مطالبى است كه آيات و احاديث متواتر شيعه و سنى بر آن دلالت دارد و اِنكار امثال اين مسائل يا تأويل و تفسير آن به معراج روحانى يا خواب ديدن پيامبر، ناشى از عدم اطلاع از آثار ائمه هدى يا ضعف يقين است...» سپس اضافه مىكند: «اگر بخواهيم اخبارى را كه درباره اين مسئله رسيده جمعآورى كنيم يك كتاب بزرگ خواهد شد». سپس خود او احاديث بسيارى كه شايد متجاوز از يكصد حديث است در اين زمينه نقل مىكند كه قسمت قابل توجهى از آن از كتاب «كافى» مىباشد.
اما اهل تسنن
دانشمندان حديث و تفسير اهل تسنن، احاديث معراج را جزو احاديث مشهور معرفى كردهاند و بسيارى از مفسران آنها در تفسير سوره «اسراء» يا سوره «نجم» به نزول اين آيات درباره معراج تصريح نمودهاند. فخر رازى مفسر معروف در تفسير خود در ذيل آيه اول سوره اسراء پس از يك سلسله استدلالات عقلى بر امكان چنين موضوعى مىگويد: «محققان عقيده دارند كه گواه بر وقوع معراج [از نظر ادله نقلى] قرآن و حديث است؛ اما در قرآن دلالت همين آيه كافى است و اما از نظر حديث، حديث معراج از روايات مشهوره است كه در كتب صحاح اهل سنت نقل شده و مفاد آنها حركت پيغمبر اسلام(صلى اللّه عليه و آله و سلم) از مكه به بيت المقدس و از آنجا به آسمانها است».
عدهاى از دانشمندان و مفسران اهل سنت مانند «قاضى بيضاوى» و افراد ديگرى نيز اين موضوع را صريحاً تأييد نمودهاند. در ميان دانشمندان اخير و معاصر از اهل تسنن نيز افراد معروفى مسئله معراج را بعنوان يك مسئله مسلم تلقى كردهاند. «منصور على ناصف» مؤلف كتاب «التاج» كه از دانشمندان «الازهر» و استاد دانشگاه زينبيه مصر مىباشد، در كتاب خود احاديث معراج را جمعآورى كرده و نويسنده و دانشمندان معاصر «سيد قطب» در كتاب تفسير سوره اِسراء تصريح مىكند كه احاديث فراوانى در اين زمينه نقل شده است.(1)
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.