آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

رسول خدا(ص) در آستانه ماه مبارک رمضان طی خطبه شعبانیه به مردم فرمود: «ارحام را مورد صله و ديدن قرار داده و زبانتان را حفظ كنيد». امام صادق(ع) فرمودند: براي اينكه انسان مواظب دهان باشد و هر حرفي را نزند، معرفت خدا لازم است. كسي كه خدا را بشناسد و او را بزرگ بشمارد، در پيشگاه خداي عظيم، هر حرفي را نمي زند و شكم را هم با هر غذا، گرچه حرام باشد، آلوده نمي كند. لذّت خوردن چند لحظه ‏اي است كه غذا در دهان است. كسي كه خدا را شناخت كنار هر سفره ‏اي نمي ‏نشيند و عنايت دارد كه خود را با روزه گرفتن بپروراند.

رسول خدا(صلی الله و علیه و آله و سلم) در آستانه ماه مبارک رمضان طی خطبه شعبانیه به مردم فرمود: «صِلُوا أَرْحَامَكُمْ وَ احْفَظُوا أَلْسِنَتَكُم‏»(1) ارحام را مورد صله و ديدن قرار داده و زبانتان را حفظ كنيد. نه تنها هنگام روز كه روزه هستيد؛ بلكه در طول ماه، اين امور را رعايت كنيد. چون اينها آداب روزه نيست، آداب ماه روزه است. بحثي در آن نيست كه روزه‏ دار موظف است زبانش را حفظ كند، امّا وقتي شب رسيد آيا مي ‏تواند هر چه خواست بگويد؟ فرمود: در طول اين ماه زبانتان را حفظ كنيد.
امام صادق(عليه ‏السلام) از اجداد گرامي شان از رسول الله(صلي الله عليه و آله و سلم) نقل فرموده ‏اند كه: «مَنْ عَرَفَ اللَّهَ وَ عَظَّمَهُ مَنَعَ فَاهُ مِنَ الْكَلَامِ وَ بَطْنَهُ مِنَ الطَّعَامِ وَ عَفَا نَفْسَهُ بِالصِّيَامِ وَ الْقِيَام‏»(2) فرمود: براي اينكه انسان مواظب دهان باشد و هر حرفي را نزند، معرفت خدا لازم است. كسي كه خدا را بشناسد و او را بزرگ بشمارد، در پيشگاه خداي عظيم، هر حرفي را نمي زند و شكم را هم با هر غذا، گرچه حرام باشد، آلوده نمي كند. لذّت خوردن چند لحظه ‏اي است كه غذا در دهان است. كسي كه خدا را شناخت كنار هر سفره ‏اي نمي ‏نشيند. عنايت دارد كه خود را با روزه گرفتن بپروراند؛ خودش را فراموش نمي كند.
يكي از نصيحت ‏طلبان به اباذر نوشت كه مرا نصيحت كن. اباذر هم در جواب مرقوم فرمود: «به عزيزترين دوستانت ستم نكن». دوباره آن شخص نوشت كه اين مطلب روشني بود، انسان كه به دوست عزيزش جفا نمي كند. اباذر در جواب نوشت: «عزيزترين افراد نسبت به آدم، خود «او» است». هيچ كس به اندازه خود آدم پيش انسان عزيز نيست فرمود: جان خود را نيازار، چون هر گناهي كه انسان مرتكب مي شود، فشاري است كه بر جان خود وارد مي كند.(3)
كسي كه تنها مواظب باشد هر حرفي را نزند، پرخوري نداشته باشد يا هر غذايي را نخورد، روزه ‏اش را بگيرد، نمازش را بخواند، چنين كسي از مؤمنان معمولي است نه اولياي خدا. اولياي الهي اهل تأمل و تفكر و تعمق هستند. حرف مي ‏زنند ولي حرف آنان ياد حق است.(4) به مؤمن معمولي مي گويند: زياد حرف نزن؛ به مؤمن عارف مي گويند: مرتب سخن بگو، مردم را هدايت و به ياد حق متذكر كن.(5)