آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

به بیان روایات اگر عمل بالا رفت عامل نيز بالا مي رود؛ چون عمل از عامل جدا نيست كه عمل را در نامه ‏اي بنويسند و تنها همان عمل بالا برود. ممكن نيست جان عمل كه نيّت است، از انسان جدا باشد. آری عمل واقعيتي است وابسته به جان آدمي و همواره با صاحب عمل خواهد بود؛ پس اگر عمل بالا مي رود عامل هم بالا مي رود و آنگاه است که انسان آسماني و فرشته شده، وصف او سماوي مي شود.

اگر عمل بالا رفت عامل نيز بالا مي رود؛ چون عمل از عامل جدا نيست كه عمل را در نامه ‏اي بنويسند و تنها همان بالا برود. ممكن نيست جان عمل كه نيّت است، از انسان جدا باشد. عمل مانند بخار و دود نيست؛ بلكه واقعيتي است وابسته به جان آدمي. حقيقتي كه منشأ اين عمل است همواره با صاحب عمل خواهد بود. اگر عمل بالا مي رود عامل هم بالا مي رود. آنگاه انسان آسماني و فرشته شده، وصف او سماوي مي شود.
اين معناي عقلي را اميرالمؤمنين(سلام‏ الله‌ عليه) در بيان لطيفي، تبيين فرموده ‏اند كه: «فَاعِلُ الْخَيْرِ، خَيْرٌ مِنْهُ وَ فَاعِلُ الشَّرِّ شَرٌّ مِنْه‏»(1) آری بهتر از هر عمل خيري، انساني است كه عمل خير را انجام مي دهد. اگر نماز فضيلت دارد، اگر نماز بالا مي رود، بهتر از نماز، نمازگزار است؛ چون اين نماز، فعل اوست حال چگونه مي شود نماز بالا رود و نمازگزار بالا نرود، روزه بالا رود و روزه‏ دار بالا نرود؟ همچنان که بدتر از هر عمل بدي، همان عامل بدي است كه آن را مرتكب مي شود؛ زيرا عمل بد و شر، اثر آن شخص است. چگونه مي شود اثر از مؤثر قويتر باشد؟ در بعد فضيلت اگر اعمال خير بالا مي رود، روح انسان كه عامل اين اعمال خير است آن هم يقيناً بالا مي رود.
قرآن كريم به پيامبر گرامي اسلام(صلي الله عليه و آله و سلم) مي فرمايد: «قُلْ تَعالَوْا أَتْلُ ما حَرَّمَ رَبُّکُمْ...»(2) «تعال» غير از «إليّ» است. اگر دو نفر در يك سطح قرار گيرند، يكي به ديگري مي گويد: «إليّ» يعني، پيش من بيا. امّا اگر در دو طبقه باشند، آنكه بالاتر است مي گويد «تعال» يعني، بالا بيا. حرف انبيا اين است كه بالا بياييد.
اين لطيفه را در «تفسير بيضاوي» ملاحظه مي ‏فرماييد كه آن اديب مي گويد: در باديه ‏نشينانِ عرب، رسم بود و هم اكنون هم هست كه در مناطق كوهستاني خانه‏ ها را در سينه كوه مي ‏سازند و دامنه كوه را كه هموار است براي كشت و زرع آماده مي كنند. بچه‏ ها در نقاط هموار به بازي مشغول مي شدند. هنگام غروب پدر و مادر به لبه ايوان منزل مي ‏آمدند و به بچه ‏ها مي گفتند: «تعالوا، تعالوا»؛ (بياييد بالا، بياييد بالا).(3)
حرف انبيا نيز چنين است. قرآن كريم هم وقتي سخن پيامبر را نقل مي كند، مي فرمايد: بياييد بالا تا من براي شما بگويم: «قُلْ تَعالَوْا أَتْلُ ما حَرَّمَ رَبُّکُمْ عَلَيْکُمْ».(4)،(5)