آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

بسیارى از کتب اهل سنت با اشاره به ولادت حضرت مهدى(عج)، به ذکر نسب آن حضرت پرداخته اند. همانند ابوالفداء اسماعیل بن على شافعى که مى گوید: «حسن عسکرى پدر محمّد منتظر صاحب سرداب است. محمّد منتظر طبق رأى امامیه دوازدهمین امام است. از القاب او قائم، مهدى وحجت است». هم چنین شمس الدین محمّد بن طولون حنفى در شرح حال امامان مى گوید: «دوازدهمین آنان، فرزندش ابوالقاسم محمّد بن حسن است... ولادتش در روز جمعه نیمه شعبان سال 255 هجرى اتفاق افتاد و هنگام وفات پدر، پنج سال داشت».

با مراجعه به کتابهاى تاریخى و دیگر کتابهاى اهل سنت پى مى بریم که عده بسیارى از آنان به ولادت حضرت مهدى(علیه السلام) اعتراف نموده و به ذکر نسب آن حضرت پرداخته اند؛ از آن جمله:1 ـ على بن حسین مسعودى (ت 346هـ ) مى گوید:
«وفی سنة ستین ومأتین قبض ابومحمّد الحسن بن علىّ بن محمّد بن على بن موسى بن جعفر بن محمد بن على بن الحسین بن على ابى طالب ـ (علیهم السلام) ـ فی خلافة المعتمد، وهو ابن تسع وعشرین سنة وهو ابوالمهدى المنتظر والامام الثانى عشر...»(1)؛ (در سال 260 هجرى ابو محمّد حسن بن على بن محمّد بن على بن موسى بن جعفر بن محمّد بن على بن الحسین بن على بن ابى طالب(علیهم السلام) در عصر خلافت معتمد عباسى رحلت نمود، در حالى که 29 سال داشت. او پدر مهدى منتظر و امام دوازدهم است...).
2ـ شمس الدین قاضى ابن خلکان شافعى(ت 681هـ) مى گوید: «ابوالقاسم محمّد بن الحسن العسکرى، ابن على الهادى، ابن محمّد الجواد المذکور قبله، ثانى عشر الائمة الاثنى عشر على اعتقاد الامامیة المعروف بالحجة... کانت ولادته یوم الجمعة منتصف شعبان سنة 255 هـ ولمّا توفّى ابوه کان عمره خمس سنین»(2)؛ (ابوالقاسم محمّد بن حسن عسکرى فرزند على هادى فرزند محمّد جواد، دوازدهمین امام نزد شیعه دوازده امامى معروف به حجّت است... ولادت او در روز جمعه نیمه شعبان سال 255 هجرى اتفاق افتاد. هنگام وفات پدرش پنج سال داشت...).
3 ـ ابوالفداء اسماعیل بن على شافعى (ت 732هـ ) در رخدادهاى تاریخ سال 254هـ مى گوید: «والحسن العسکرى المذکور هو والد محمّد المنتظر صاحب السرداب. ومحمّد المنتظر المذکور هو ثانی عشر الائمة الاثنى عشر على رأى الامامیة. ویقال له: القائم والمهدی والحجة...»(3)؛ (حسن عسکرى پدر محمّد منتظر صاحب سرداب است. محمّد منتظر طبق رأى امامیه دوازدهمین امام است. از القاب او قائم، مهدى وحجت است...).
4 ـ شمس الدین محمّد بن طولون حنفى (ت 953هـ ) در شرح حال امامان مى گوید: «وثانى عشرهم ابنه محمّد بن الحسن، وهو ابوالقاسم... کانت ولادته ـ رض ـ یوم الجمعة منتصف شعبان سنة خمس وخمسین ومأتین. ولمّا توفّى ابوه المتقدم ذکره ـ رضی الله عنهما ـ کان عمره خمس سنین»(4)؛ (... دوازدهمین آنان، فرزندش ابوالقاسم محمّد بن حسن است... ولادتش در روز جمعه نیمه شعبان سال 255 هجرى اتفاق افتاد و هنگام وفات پدر، پنج سال داشت...).
5 ـ شبلنجى شافعى (ت 1298هـ ) مى گوید: «کانت وفاة ابى محمّد الحسن بن على فی یوم الجمعة لثمان خلون من شهر ربیع الاول سنة ستین ومأتین. وخلّف من الولد ابنه محمّداً... امّه امّ ولد یقال لها نرجس... وکنیته ابوالقاسم. ولقّبه الامامیة بالحجة والمهدى والخلف الصالح والقائم والمنتظر وصاحب الزمان واشهرها المهدى»(5)؛ (وفات ابى محمّد حسن بن على در روز جمعه هشتم ربیع الاوّل سال 260هـ اتفاق افتاد. او فرزندى به جاى گذاشت که نامش «محمّد» است. مادرش امّ ولد(6) بود و نرجس نام داشت. کنیه اش ابوالقاسم و القابش نزد امامیه: حجت، مهدى، خلف صالح، قائم، منتظر و صاحب الزمان است و مشهورترین آن ها مهدى است...).
6 ـ علامه صلاح الدین خلیل بن أیبک صفدى مى نویسد: «الحجة المنتظر محمّد بن الحسن العسکرى بن على الهادى بن محمّد الجواد بن على الرضا بن موسى الکاظم بن جعفر الصادق بن محمّد الباقر بن زین العابدین على بن الحسین بن على بن ابى طالب رضى الله عنهم، الحجة المنتظر، ثانى الأئمة الإثنى عشر، هذا الذى تزعم الشیعة انّه المنتظر القائم المهدى... ولد نصف شعبان سنة خمس وخمسین ومأتین...»(7)؛ (حجت منتظر محمّد فرزند حسن عسکرى فرزند على هادى، فرزند محمّد جواد، فرزند على رضا، فرزند موسى کاظم، فرزند جعفر صادق، فرزند محمّد باقر، فرزند زین العابدین، فرزند حسین بن على، فرزند على بن ابى طالب، حجت منتظر، دوازدهمین امام نزد شیعه امامیّه که به اعتقاد آن ها، او قائم مهدى مى باشد... و در سال 255 هجرى نیمه شعبان متولد شده است...).
7 ـ علامه میر خواند مى گوید: «کانت ولادة الامام المهدى المسمى باسم الرسول(صلى الله علیه وآله) والمکنّى بکنیته بسرّ من رأى فی لیلة النصف من شعبان سنة 255، وکان عمره وقت وفاة ابیه خمس سنین. آتاه الحکمة کما آتاها یحیى صبیاً وجعله فی الطفولیة اماماً، کما جعل عیسى نبیاً»(8)؛ (ولادت امام مهدى که هم نام رسول اکرم(صلى الله علیه وآله) و هم کنیه با او است در سامرا نیمه شعبان سال 255 اتفاق افتاد. عمر او هنگام وفات پدرش پنج سال بود. خداوند متعال در آن سن به او حکمت داد; همان گونه که در کودکى به حضرت یحیى عنایت فرمود و او را امام قرار داد همانگونه که حضرت عیسى را نیز به مقام نبوت در طفولیّت برگزید...).
8 ـ سبط بن جوزى در فصلى راجع به امام حجت حضرت مهدى(علیه السلام) مى گوید:«محمّد بن الحسن بن على بن محمّد... وکنیته ابوعبدالله وابوالقاسم وهو الخلف الحجة صاحب الزمان القائم والمنتظر...»(9)؛ (محمّد بن حسن بن على بن محمد...کنیه او ابوعبدالله و ابوالقاسم است و او جانشین پدر، حجت، صاحب الزمان ، قائم و منتظر است...).
10 ـ محمّد بن طلحه شافعى در شرح حال امام مهدى(علیه السلام) مى گوید: «محمّد بن الحسن الخالص بن على المتوکل بن محمّد... فامّا مولده فبسرّ من رأى... وکنیته: ابوالقاسم ولقبه: الحجة والخلف الصالح، وقیل: المنتظر»(10)؛ (محمّد بن حسن خالص (امام عسکرى(علیه السلام)) فرزند على متوکل(امام هادى(علیه السلام)) فرزند محمّد... در سامرا متولد شد... کنیه اش ابوالقاسم و لقبش حجّت، خلف صالح و بنا بر قولى منتظر است...).
11 ـ میرزا محمّد بن رستم بدخشى شافعى در شرح حال امام حسن عسکرى مى گوید: «و لم یترک ولداً الاّ محمّد المنتظر...»(11)؛ (...او فرزندى جز محمّد منتظر، از خود به جاى نگذاشت...).
12 ـ ابن حجر هیتمى شافعى بعد از شرح حال ابومحمّد حسن عسکرى مى گوید: «ولم یخلف غیر ولده ابى القاسم محمد الحجة وعمره عند وفاة ابیه خمس سنین، لکن آتاه الله فیها الحکمة. ویسمّى القائم المنتظر»(12)؛ (حسن عسکرى فرزندى جز ابى القاسم محمّد حجت بر جاى نگذاشت. عمرش هنگام وفات پدر، پنج سال بود. اما خداوند به او در آن پنج سال حکمت آموخت. او را قائم منتظر مى نامند...).
13 ـ ابوالعباس احمد بن على قلقشندى شافعى که عالمى متخصّص در انساب است، در بیان نسب امام جعفر صادق و فرزندان آن حضرت، مهدى(علیه السلام) را از امام عسکرى(علیه السلام)، دوازدهمین امام شیعیان به حساب مى آورد که شیعه معتقد به زنده بودن اوست. از ظاهر عبارت او استفاده مى شود که قلقشندى معتقد به ولادت امام مهدى(علیه السلام) است، ولى اعتقاد به زنده بودن را به شیعه نسبت مى دهد.(13)
14 ـ نور الدین ابن صباغ مالکى در فصل دوازدهم از کتابش مى گوید: «ابوالقاسم محمّد الحجة الخلف الصالح ابن ابى محمّد الحسن الخالص وهو الامام الثانى عشر. ثم ذکر تاریخ ولادته ودلائل امامته»(14)؛ (ابوالقاسم محمّد حجت خلف صالح فرزند ابو محمّد حسن خالص، امام دوازدهم است. آن گاه به تاریخ ولادت و دلایل امامت او مى پردازد...).
15 ـ محمّد بن محمود بخارى معروف به خواجه پارسا حنفى چنین مى گوید: «من ائمة اهل البیت الطیبین ابو محمّد الحسن العسکرى... لم یخلف ولداً غیر ابى القاسم محمّد المنتظر المسمّى بالقائم والحجة والمهدى وصاحب الزمان وخاتم الائمة الاثنى عشر عند الامامیة. وکان مولد المنتظر لیلة النصف من شعبان سنة 255»(15)؛ (از امامان اهل بیت پاک ابو محمّد حسن عسکرى است... او فرزندى جز ابوالقاسم محمّد منتظر بر جاى نگذاشت که معروف به قائم، حجت، مهدى، صاحب الزمان و خاتم امامان دوازده امامى نزد امامیه مى باشد و ولادتش در شب نیمه شعبان سال 255 هجرى بوده است...).
16 ـ جمال الدین محمّد بن یوسف زرندى حنفى مى گوید: «الامام الثانى عشر صاحب الکرامات المشتهر الذى عظم قدره بالعلم واتباع الحق والأثر، القائم بالحق والداعى الى نهج الحق... وکان مولده على ما نقلته الشیعة لیلة الجمعة للنصف من شعبان خمس وخمسین ومأتین بسرّ من رأى فی زمان المعتمد. وامه نرجس بنت قیصر الرومیة...»(16)؛ (امام دوازدهم صاحب کرامات مشهور، کسى که عظیم القدر در علم و پیروى از حق و سنت نبوى است. کسى که قائم به حق و دعوت کننده به راه حقّ است. ولادت آن حضرت مطابق نقل شیعه، شب نیمه شعبان سال 255 هجرى در سامرا در زمان پادشاهى معتمد عباسى، اتفاق افتاده است. مادرش نرجس دختر قیصر روم بود...).(17)