آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

برخی از شیعیان عصر امام حسن عسكری(ع) موفق به ديدن امام زمان(عج) شده اند. شیخ «مفید» نام تعدادی از اصحاب، خادمان و یاران نزدیک امام عسکری(ع) را برده است كه موفق به دیدار ایشان شده اند. «محمد بن اسماعیل بن موسی بن جعفر»، «حکیمه خاتون» دختر امام جواد(ع)، «ابو علی بن مطهر»، «عمرو اهوازی» و «ابو نصر طریف» خدمتگزار خانه امام حسن عسكری(ع)، از آن جمله بودند.

برخی از شیعیان از تولّد امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشريف) آگاهي داشته‌اند و چنین نبود که کسی از تولد آخرین حجّت خدا آگاهی نداشته و یا پس از تولد، آن حضرت را ندیده باشد. برخی از شیعیان مورد اعتماد و عده‌ ای از وکلای امام عسکری(علیه السّلام) و کسانی که در خانه امام مشغول خدمت بودند از این امر با خبر بودند. شیخ «مفید» از تعدادی از اصحاب، خادمان و یاران نزدیک امام عسکری(علیه السّلام) روایت کرده که آنان موفق به دیدار امام زمان(علیه السّلام) شده‌ اند. «محمد بن اسماعیل بن موسی بن جعفر»، «حکیمه» خاتون دختر امام جواد(علیه السّلام)، «ابو علی بن مطهر»، «عمرو اهوازی» و «ابو نصر طریف» خدمتگزار خانه امام(عليه السلام)، از آن جمله بودند.(1) بدین ترتیب امام حسن عسکری(علیه السّلام) فرزند خود را به برخی نشان داد و ایشان را جانشین خویش معرفی کرد.
شیخ «کلینی» از «ضوء بن علی عجلی» روایت کرده که مردی ایرانی از اهالی «فارس» به او گفته بود: به منظور خدمت در منزل امام عسکری(علیه السّلام) به «سامرا» رفتم و امام مرا به عنوان مسئول خرید خانه پذیرفت. وی می‌ گوید: روزی حضرت عسکری(علیه السّلام) فرزند خود را به من نشان داد و فرمود: «هَذَا صَاحِبُکُمْ»؛ وی اظهار می‌ کند که پس از آن نیز تا رحلت امام(عليه السلام) آن کودک را ندیده است. او می‌ افزاید: در زمانی که وی آن حضرت را دید، حدود دو سال سن داشته است.(2)
شاید پراهمیت‌ ترین دیدار اصحاب امام عسکری(علیه السّلام) از حضرت بقیة اللّه(علیه السّلام) زمانی بود که «محمد بن عثمان عمری» از وکلای خاص امام زمان(علیه السّلام) همراه با چهل نفر دیگر در خدمت امام(عليه السلام) بودند. آن حضرت فرزند خود را به آنان نشان داد و فرمود: «هَذَا إِمَامُكُمْ‏ مِنْ‏ بَعْدِي‏ وَ خَلِيفَتِي‏ عَلَيْكُمْ‏ أَطِيعُوهُ وَ لَاتَتَفَرَّقُوا مِنْ بَعْدِي فِي أَدْيَانِكُمْ لِتَهْلِکُوا أَمَا إِنَّكُمْ لَاتَرَوْنهُ بَعْدَ يَوْمِكُمْ هَذَا»؛ (این، امام شما پس از من و جانشین من در میان شماست. از او فرمان برید و پس از من در دین خود اختلاف نکنید که در این صورت هلاک می‌ شوید و پس از این هرگز او را نخواهید دید). در ادامه این روایت آمده است که: چند روز پس از آن، امام عسکری(علیه السّلام) رحلت کرد.(3)

همین روایت را شیخ «طوسی» نیز نقل کرده و برخی رجال شیعه را که در این جمع چهل نفری حضور داشتند، نام برده که از آن جمله: «علی بن بلال»، «احمد بن هلال»، «محمد بن معاویة بن حکیم» و «حسن بن ایوب بن نوح» بوده‌ اند.(4) نام بردن از آن حضرت در آن دوران ممنوع بود و امام عسکری(علیه السّلام) تأکید داشتند که تنها با عنوان «الحجة من آل محمّد(علیه السّلام)» از ایشان نام برند.(5)،(6)