آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در ذیل حدیث ثقلین ـ که مسلم آن را نقل کرده ـ از زید بن ارقم سؤال شده که اهل بیت و عترت پیامبر(ص) کیست؟ او در جواب مى گوید: «هر کسى که صدقه بر او حرام باشد». این سخن از جهات مختلفی قابل نقد است: 1- این تفسیر تنها از جانب زید بن ارقم است، نه پیامبر(ص). 2- او به جهت ترس از زیاد بن ابیه، حقّ را بیان نکرد. 3- سابقه زید بن ارقم نشان می دهد، این گونه تفسیرهاى خلاف حقّ از او بعید نیست. 4- حافظ گنجى شافعى به نادرستی این تفسیر تصریح کرده است.

در ذیل حدیث ثقلین ـ که مسلم آن را نقل کرده ـ از زید بن ارقم سؤال شده که اهل بیت و عترت پیامبر(صلى الله علیه وآله) کیست؟
او در جواب مى گوید: «هر کسى که صدقه بر او حرام باشد»!.
این سخن از چند جهت قابل تأمل است:
1 ـ این تفسیر تنها از جانب زید بن ارقم است؛ نه پیامبر(صلى الله علیه وآله)، [و آنچه برای ما حجت است روایات رسول خدا(صلى الله علیه وآله) می باشد نه سخنان زید بن ارقم].
2 ـ زید بن ارقم از آن جهت که از زیاد بن ابیه خوف داشته، نه تنها حقّ را بیان نکرده، بلکه تصریح به خلاف حق نموده است.
3 ـ از زید بن ارقم این گونه تفسیرهاى خلاف حقّ، بعید به نظر نمى رسد؛ زیرا او از جمله کسانى است که شهادت به حدیث غدیر را ـ هنگامى که امیرالمؤمنین على(علیه السلام) از وى خواست ـ کتمان کرد، تا جایى که خداوند متعال او را در دنیا به مرض مبتلا کرد.(1)
4 ـ حافظ گنجى شافعى بعد از نقل حدیث زید بن ارقم مى گوید: «تفسیر زید بن ارقم، در مورد اهل بیت ـ به کسانى که صدقه بر آنان حرام است ـ پسندیده نیست، بلکه صحیح آن است که مقصود از اهل بیت در این حدیث، خصوص على و فاطمه و حسن و حسین است؛ همان گونه که مسلم به سند خود از عایشه نقل مى کند که رسول خدا(صلى الله علیه وآله) صبح هنگامى از حجره خارج شد و در حالى که پارچه اى از موى سیاه بر تن داشت، حسن بن على، حسین بن على، فاطمه، و على هر کدام بر حضرت وارد شدند و یک یک آن ها را داخل در کساء نمود؛ آن گاه این آیه را بر آنان منطبق نمود: «إِنَّما یُرِیدُ اللهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً»(2) و این دلیل بر آن است که مقصود از اهل بیت، خصوص پنج تن آل کسایند.
همچنین رسول خدا(صلى الله علیه وآله) بعد از نزول آیه مباهله، على و فاطمه و حسن و حسین(علیهم السلام) را دعوت کرده، عرض کرد: بار خدایا! این ها اهل بیت من اند».(3)، (4)