پاسخ اجمالی:
در این روایت رسول خدا(ص) اطاعت مطلق از قرآن و اهل بیت(ع) را براى همه مسلمانان واجب مى‌کند و دستور به اطاعت مطلق، دلالت بر عصمت مى‌کند؛ زیرا محال است خداوند دستور به اطاعت مطلق از کسى را بدهد که مى‌داند احتمال خطا و اشتباه در گفته‌هاى آن شخص وجود دارد. همچنین جمله «هیچگاه از یکدیگر جدا نخواهند شد و با یکدیگر مخالفت نخواهند کرد» نیز عصمت ائمه(ع) را ثابت مى‌کند.
پاسخ تفصیلی:
روایات بسیارى در کتاب‌هاى شیعه و سنى از زبان رسول خدا صلى الله علیه وآله وجود دارد که با استناد به آن‌ها مى‌توان عصمت ائمه علیهم السلام را ثابت کرد، یکی از این روایات حدیث ثقلین است.
حدیث ثقلین، از دیدگاه شیعه و سنّى روایتى است متواتر که در صحیح‌ترین کتاب‌هاى اهل سنت وارد شده و بزرگان اهل سنت، صحت آن را پذیرفته و اعلام کرده‌اند.
چنانکه احمد بن حنبل در مسند خود مى‌نویسد:
«حدثنا عبد اللَّهِ حدثنی أبی ثنا بن نُمَیْرٍ ثنا عبد الْمَلِکِ بن أبی سُلَیْمَانَ عن عَطِیَّةَ العوفی عن أبی سَعِیدٍ الخدری قال: قال رسول اللَّهِ(صلی الله علیه وآله): انّی قد تَرَکْتُ فِیکُمْ ما ان أَخَذْتُمْ بِهِ لَنْ تَضِلُّوا بعدی الثَّقَلَیْنِ أَحَدُهُمَا أَکْبَرُ مِنَ الآخَرِ کِتَابُ اللَّهِ حَبْلٌ مَمْدُودٌ مِنَ السَّمَاءِ إلى الأَرْضِ و عترتی أَهْلُ بیتی الا و اَنَّهُما لَنْ یَفْتَرِقَا حتى یَرِدَا عَلَىَّ الْحَوْضَ.»
(ابوسعید خدرى گوید: رسول خدا(صلی الله علیه وآله) فرمود: من بعد از خودم در میان شما دو چیز گرانبها مى‌گذارم که اگر به آن‌ها تمسک کنید، هرگز گمراه نخواهید شد، یکى از آن‌ها که بزرگتر از دیگرى است،کتاب خدا است که ریسمانى است ممتد از آسمان تا زمین. و دیگرى عترت و اهل بیت من هستند. آگاه باشید که این دو از یکدیگر جدا نمى‌شوند تا در کنار حوض (کوثر) بر من وارد شوند).(1)
ابن کثیر دمشقى سلفى در تفسیر خود در باره این روایت مى‌گوید:
و قد ثبت فی الصحیح (م 2408) «أن رسول الله(صلی الله علیه وآله) قال فی خطبة بغدیر خم إنّی تارک فیکم الثقلین کتاب الله و عترتی و إنَّهما لم یفترقا حتى یردا علیّ الحوض».
(در صحیح (مسلم) ثبت شده است که رسول خدا در خطبه غدیر خم فرمود: من در میان شما دو چیز گرانبها مى‌گذارم، یکى کتاب خدا و دیگر عترتم را، این دو از یکدیگر جدا نمى‌شوند تا در کنار حوض (کوثر) بر من وارد شوند.)(2)
و در جاى دیگر مى‌گوید:
«قال شیخنا أبو عبد اللّه الذهبی: و هذا حدیث صحیح.»
(استاد من ابو عبد الله ذهبى گفته: این حدیث صحیح است).(3)
از علمای معاصر اهل سنّت محمد ناصر آلبانى که وهابى‌ها از او با عنوان «بخارى دوران» یاد مى‌کنند، در کتاب صحیح جامع الصغیر(4) آن را تصحیح کرده است.
این روایت از چند جهت عصمت اهل بیت علیهم السلام را ثابت مى‌کند:
1. در این روایت رسول خدا صلى الله علیه وآله اطاعت مطلق از قرآن و اهل بیت علیهم السلام را براى همه مسلمانان واجب مى‌کند.
دستور به اطاعت مطلق، دلالت بر عصمت مى‌کند؛ زیرا محال است خداوند دستور به اطاعت مطلق از کسى را بدهد که مى‌داند احتمال خطا و اشتباه در گفته‌هاى آن شخص وجود دارد و ممکن است با کتاب خدا و سنت رسولش مخالفت نماید.
2. رسول خدا صلى الله علیه وآله در این روایت مى‌فرماید: «و انَّهما لم یفترقا حتى یردا علىّ الحوض»؛ (یعنى قرآن و اهل بیت علیهم السلام هیچگاه از یکدیگر جدا نخواهند شد و با یکدیگر مخالفت نخواهند کرد).
این جمله نیز عصمت ائمه علیهم السلام را ثابت مى‌کند؛ چرا که اگر اهل بیت علیهم السلام مرتکب گناه و اشتباه شوند، در همان لحظه از قرآن جدا شده‌اند و اعتقاد به جدا شدن آن‌ها از قرآن، منجر به تکذیب سخن رسول خدا صلى الله علیه وآله خواهد شد؛
3. رسول خدا صلى الله علیه وآله در این روایت، تمسک به کتاب خدا و اهل بیت علیهم السلام، سبب نجات از گمراهى معرفى کرده است «ما ان أَخَذْتُمْ بِهِ لَنْ تَضِلُّوا بعدی»؛ پس همان طورى که اطاعت از قرآن سبب هدایت و نجات از گمراهى مى‌شود، اطاعت از اهل بیت علیهم السلام نیز همین خاصیت را خواهد داشت و این عصمت آن بزرگواران را ثابت مى‌کند.
تفتازانى در شرح المقاصد در این باره مى‌گوید:
«ألا یُرى أنه صلى الله علیه و سلم قرنهم بکتاب الله فی کون التمسک بهما منقذا من الضلالة و لا معنى للتمسک بالکتاب إلا الأخذ بما فیه من العلم و الهدایة فکذا فی العترة و لهذا قال النبی(صلی الله علیه وآله) من بطأ به عمله لم یسرع به نسبه».
(مگر نمى‌بینید که رسول خدا(صلی الله علیه وآله) اهل بیت خود را با کتاب خداوند در این که تمسک و اطاعت از آن‌ها، سبب نجات از گمراهى مى‌شود، قرین کرده است؟ تمسک به کتاب خدا، معنایى جز پذیرش علم و هدایتى که در او هست، ندارد؛ پس همین معنا در عترت نیز مراد است، به همین خاطر رسول خدا(صلی الله علیه وآله) فرموده است: اگر کسى عملش او را عقب زند، نسبش او را پیش نمی اندازد).(5)
اگر اهل بیت علیهم السلام معصوم نباشد و امکان خطا و اشتباه براى آن‌ها وجود داشته باشد، چگونه مى‌تواند تمسک مطلق به آن‌ها سبب نجات از گمراهى باشد؟
در نتیجه: همان طورى که قرآن کریم این خاصیت را دارد که: «لا یَأْتیهِ الْباطِلُ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ لا مِنْ خَلْفِهِ تَنْزیلٌ مِنْ حَکیمٍ حَمیدٍ».(6) هیچ گونه باطلى، نه از پیش رو و نه از پشت سر، به سراغ آن نمی آید؛ چرا که از سوى خداوند حکیم و شایسته ستایش نازل شده است» اهل بیت علیهم السلام نیز معصوم از هرگونه خطا و اشتباه هستند.
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.