آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

خداى متعال در آیه 65 سوره «زمر» مى فرماید: «به تو و به همه انبیاى پیشین وحى فرستاده شده است که: اگر مشرک شوى مسلماً اعمالت «حبط» و نابود مى گردد و از زیانکاران خواهى بود»؛ به این ترتیب، شرک، دو پیامد خطرناک دارد، حتى در مورد پیامبران الهى ـ اگر به فرض محال مشرک شوند ـ نخست، مسأله حبط اعمال است، و دوم، گرفتار خسران و زیان زندگى شدن. لذا در حدیثى از پیغمبر گرامى(ص) آمده: «خداوند همه بندگان را محاسبه مى کند، مگر کسى که شرک به خدا آورده، که بدون حساب به آتش فرستاده مى شود».
 

خداى متعال در آیه 65 سوره «زمر» مى فرماید: (به تو و به همه انبیاى پیشین وحى فرستاده شده است که: اگر مشرک شوى مسلماً اعمالت «حبط» و نابود مى گردد و از زیانکاران خواهى بود)؛ «وَ لَقَدْ أُوحِیَ إِلَیْکَ وَ إِلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکَ لَئِنْ أَشْرَکْتَ لَیَحْبَطَنَّ عَمَلُکَ وَ لَتَکُونَنَّ مِنَ الْخاسِرِینَ».
به این ترتیب، شرک، دو پیامد خطرناک دارد، حتى در مورد پیامبران الهى ـ اگر به فرض محال مشرک شوند.
نخست، مسأله حبط اعمال است، و دوم، گرفتار خسران و زیان زندگى شدن.
اما «حبط اعمال» به معنى محو آثار و پاداش عمل، به خاطر شرک است; چرا که شرط قبولى اعمال، اعتقاد به «اصل توحید» است و بدون آن، هیچ عملى پذیرفته نیست.
شرک، آتش سوزانى است که شجره اعمال آدمى را مى سوزاند.
شرک، صاعقه اى است که تمام محصول زندگى او را به آتش مى کشد.
و شرک، همچون طوفانى است که اعمال آدمى را متلاشى مى سازد و با خود مى برد چنان که در آیه 18 سوره «ابراهیم» مى خوانیم: «مَثَلُ الَّذِینَ کَفَرُوا بِرَبِّهِمْ أَعْمالُهُمْ کَرَماد اشْتَدَّتْ بِهِ الرِّیحُ فِی یَوْم عاصِف لا یَقْدِرُونَ مِمّا کَسَبُوا عَلى شَیْء ذلِکَ هُوَ الضَّلالُ الْبَعِیدُ»؛ (اعمال کسانى که به پروردگارشان کافر شدند همچون خاکسترى است در برابر تندباد در یک روز طوفانى، آنها توانائى ندارند کمترین چیزى از اعمالى را که انجام داده اند، به دست آورند، و این گمراهى دور و درازى است).
لذا در حدیثى از پیغمبر گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله) آمده: «اِنَّ اللّهَ تَعالى یُحاسِبُ کُلَّ خَلْق اِلاّ مَنْ أَشْرَکَ بِاللّهِ فَاِنَّهُ لایُحاسَبُ وَ یُؤْمَرُ بِهِ اِلَى النّارِ»؛ (خداوند همه بندگان را محاسبه مى کند، مگر کسى که شرک به خدا آورده، که بدون حساب به آتش فرستاده مى شود).(1)
و اما زیانکار شدن آنها، به خاطر این است که بزرگترین سرمایه هاى خود را که عقل و خرد و عمر گرانبها است در این بازار بزرگ تجارت دنیا از دست داده و (جز حسرت و اندوه متاعى نخریدند)!
در اینجا این سؤال مطرح مى شود که: مگر امکان دارد، انبیاى بزرگ الهى راه شرک پیش گیرند که آیه فوق با این لحن، با آنها برخورد مى کند؟
پاسخ این سؤال روشن است: انبیا هرگز مشرک نخواهند شد، هر چند قدرت و اختیار بر این کار را دارند، و معصوم بودن، به معنى سلب قدرت و اختیار نیست، بلکه بالا بودن سطح معرفت آنها، و ارتباط مستقیم و مستمرشان با مبدأ وحى، مانع از این است که آنها، حتى در یک لحظه فکر شرک به خود راه دهند، آیا طبیب هوشمند و حاذقى که از تأثیر یک ماده سَمّى بسیار خطرناک و کشنده به خوبى آگاه است، هرگز ممکن است در حال اعتدال فکر، خود را به آن آلوده سازد؟
هدف این است: اهمیت خطر شرک به همگان گوشزد شود، تا مردم بدانند وقتى خداوند با پیامبران بزرگش این چنین سخن مى گوید، تکلیف دیگران روشن است.
و به تعبیر دیگر: این از قبیل ضرب المثل معروف عرب است: «اِیّاکَ أَعْنِی وَ اسْمَعِی یا جارَة»؛ (منظورم توئى، ولى اى همسایه تو بشنو)! (اشاره به این که: ظاهراً خطاب به همسایه مى کند، ولى منظور، نزدیکان خودش مى باشد).
همین معنى، در حدیثى از امام على بن موسى الرضا(علیه السلام) به هنگامى که مأمون سؤال از آیاتى کرد، نقل شده، که امام فرمود: (منظور از این گونه آیات امت است، هر چند مخاطب رسول خدا مى باشد).(2)، (3).