آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در دوران غيبت صغرى چهار تن از علماى پارسا و بزرگ شيعه، نايبان خاص حضرت مهدى(عج) بودند، که عبارتند از: عثمان بن سعيد عَمْرى، محمد بن عثمان بن سعيد عَمْرى، حسين بن روح نوبختى و على بن محمد سَمَرى. وکلای دیگر امام که در مناطقی مانند کوفه، اهواز  و... حضور داشتند، به وسیله این چهار نفر امور مردم را به عرض حضرت می رساندند.

نايبان خاص حضرت مهدى در دوران غيبت صغرى، چهار تن از اصحاب با سابقه امامان پيشين و از علماى پارسا و بزرگ شيعه بودند كه «نوّاب اربعه» ناميده شده اند. اينان به ترتيب زمانى عبارت بودند از:
1 - ابو عَمْرو عثمان بن سعيد عَمْرى،
2 - ابو جعفر محمد بن عثمان بن سعيد عَمْرى،
3 - ابوالقاسم حسين بن روح نوبختى،
4 - ابو الحسن على بن محمد سَمَرى.
البته امام زمان (عج) وكلاى ديگرى نيز در مناطق مختلف مانند: بغداد، كوفه، اهواز، همدان، قم، رى، آذربايجان، نيشابور و... داشت كه يا به وسيله اين چهار نفر، كه در رأس سلسله مراتب وكلاى امام قرار داشتند، امور مردم را به عرض حضرت مى‏ رساندند(1) و از سوى امام در مورد آنان «توقيع» هايى(2) صادر مى ‏شده است.(3)
و يا - آن گونه كه بعضى از محققان احتمال داده اند - سفارت و وكالت اين چهار نفر، وكالتى عامّ و مطلق بوده ولى ديگران در موارد خاصى وكالت و نيابت داشته اند.(4) مانند:
محمد بن جعفر اسدى، احمد بن اسحاق اشعرى قمى، ابراهيم بن محمد همدانى، احمد بن حمزه بن اليسع،(5) محمد بن ابراهيم بن مهزيار،(6) حاجز بن يزيد، محمد بن صالح،(7) ابو هاشم داود بن قاسم جعفرى، محمد بن على بن بلال، عمر اهوازى، و ابو محمد وجنائى.(8)، (9)