پاسخ اجمالی:
این کتاب به عنوان متمّم برای کتاب «بیان» علی محمّد باب، توسط «یحیی صبح ازل» نگاشته شده و در سالهای (1336-1338) از طرف بابیّه مقیم مرکز (تهران) به چاپ رسیده است. در مقدّمه آمده: فارسی بیان تا باب دهم از واحد نهم که مجموعا 162 باب می شود، حضرت نقطه ی اولی (باب) نازل فرموده و دو واحد و نه باب آن که 47 باب می شود (مطابق با بیان عربی که یازده واحد تمام است) توسّط حضرت ثمره ازلیّه (میرزا یحیی صبح ازل) نازل گردیده، که اینک با شکر گذاری از توفیق بدست آمدن خطّ منزل آن عینا گراور شده .
پاسخ تفصیلی:
ین کتاب در 156 صفحه به اضافه ده صفحه مقدّمه و فهرست در سالهای (1336 – 1338) از طرف بابیّه مقیم مرکز به چاپ رسیده است.
در مقدّمه می نویسد: و فارسی بیان تا باب دهم از واحد نهم که مجموعا 162 باب می شود حضرت نقطه ی اولی نازل فرموده و دو واحد و نه باب آن که 47 باب می شود (مطابق با بیان عربی که یازده واحد تمام است) توسّط حضرت ثمره ازلیّه (میرزا یحیی صبح ازل) نازل گردیده، که اینک با شکر گذاری از توفیق بدست آمدن خطّ منزل آن عینا گراور شده... .
در باب هفتم از واحد یازدهم می گوید: «فی انّ الله نهی فی البیان ان لا تملکنّ فوق عدد الواحد (19) من کتاب و ان تملّکتم فیلزمنّکم تسعة عشر مثقالا من ذهب...» و هیجده کتاب دیگر که عدد حیّ بوده آنچه در ظلّ در او انشاء شود از علومی که لازم آید شما را و نفع دهد و سود ظاهر و باطن در جمیع عوالم آشکار و مرتفع سازد در آئین خدا از قبیل نحو و صرف و علم حروف و اعداد آن ... .
به طور مسلّم خود بابیّه هم به این سخن می خندند، و عجیب این است که: نوزده کتاب را در مرتبه اوّل اجازه داده است که از نحو و صرف و اعداد انتخاب کنند. در صورتی که نحو و صرف را جناب سیّد باب آزاد گذاشته است، و حروف و اعداد هم بجز ضررهای دنیوی و اجتماعی و اخروی فائده ای ندارد و از این لحاظ است که علوم غریبه چون رمل و جفر و تسخیرات در آئین مقدّس اسلام حرام شده است و ظاهرا جناب صبح ازل بجز صرف و نحو و اعداد و حروف به علوم دیگری توجّه و علاقه نداشته و علوم ریاضی و طبیعی و فلسفی و حقوقی در نظر ایشان ارزشی نداشته است.
و بطوری که در مقدّمه این کتاب نوشته است: جناب صبح ازل 47 باب به عنوان تکمیل بیان فارسی از بیان عربی استفاده کرده و مطابق مطالب آن تنظیم و ترتیب داده است.
در بیان عربی می گوید: «قل السابع عنی عنکم فی البیان ان لا تملکنّ فوق عدد الواحد من کتاب ... قل الاوّل نفس البیان ثمّ الحیّ ما انشیء فی البیان من علوم یلزمنّکم فی دینکم مثل النحو و الصرف و الحروف و اعداد الحروف» بگوی که هفتم از واحد یازدهم آنکه نهی کرده است شما را در کتاب بیان اینکه مالک نشوید از کتابها بیش از نوزده جلد از نوزده جلد را که اوّل آنها کتاب بیان باشد و هیجده کتاب دیگر (عدد حیّ) آن کتابهائی باشد که در دوره ی بیان در علوم لازمه تألیف شده است مانند علم نحو و صرف و حروف و اعداد حروف.(1)
پس جناب سیّد باب خودش اجازه داده است که: کتب مربوط به علم نحو و صرف را از جمله نوزده کتاب به شمار آورده و تهیّه کنند و البته این معنی با آن فضل و احسانی که درباره ی ملّت خود کرده بود (از جهت رفع تقیّد به قواعد نحو و صرف) منافی است.(2)
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.