آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

واتیکان کوچکترین کشور جهان، با مساحتی در حدود 24 هکتار و در حدود هزار نفر جمعیت، یکی از کشورهای ثروتمند جهان به حساب می آید، که دارایی آن غالبا از طرف مؤمنان به حساب واتیکان واریز و بیشتر آن صرف امور فرهنگی می شود. واتیکان حدود دو میلیون مبلغ دینی و صد و نود و یک دانشگاه دارد و کتابخانه آن غنی ترین کتابخانه از نظر نسخ خطی، تاریخ علوم کلیسایی و علوم انسانی به شمار می رود. پاپ علاوه بر عهده داری مقام روحانی و رهبری کاتولیک های جهان، ریاست شورای شهر واتیکان را نیز به عهده دارد.

کوچکترین کشور جهان با مساحتی در حدود 24 هکتار و در حدود هزار نفر جمعیت واتیکان نام گرفته است. این منطقه بر فراز ارتفاعات مونت ماریو بنا شده و نام واتیکان را از یک آبادی قدیمی مربوط به عهد انزوسک ها، موسوم به واتیکوم، گرفته است.
قیصرهای روم در این محل آبادانی فراوان کردند، پس از آن که به اعتقاد مسیحیان، پطرس حواری آنجا را محل اقامت قرار داد، بر اهمیت و احترام آن افزوده شد. این منطقه که در شمال غربی شهر روم قرار دارد مجموعه ای از قصرها، معبدها، بناهای تاریخی و کتابخانه ی عظیمی است که مجموعه ی هندسی دیدنی و جالبی را به وجود آورده است.
کلیسای پطرس قدیس مهم ترین بنای واتیکان و نشانه ای از بنیانگذاری کلیسای مسیحی به دست پطرس حواری است.
شهر روم تا سال 1309 میلادی مقر پاپ بود. در این سال پاپ کلمان پنجم کرسی ریاست روحانی را به فرانسه انتقال داد و در شهر آوینیون مستقر شد. سپس پاپ گرگوار یازدهم در سال 1377 میلادی به دعوت مردم روم به آنجا بازگشت و مجدداً شهر روم مقر پاپ شد. از سال 1780 میلادی که روم پایتخت ایتالیا شد، مقر پاپ و حوزه ی ریاست وی به همان ناحیه ی واتیکان محدود ماند. در تاریخ یازدهم فوریه 1929، در پی امضای قرارداری میان واتیکان و دولت ایتالیا، که به قراداد لاتران(1) معروف است، واتیکان استقلال خود را جشن گرفت و به عنوان کشوری مذهبی به رسمیت شناخته شد. واتیکان امروز دولتی است که در بیشتر پایتخت های دنیا دارای نمایندگان سیاسی است.(2)
پاپ علاوه بر عهده داری مقام روحانی و رهبری کاتولیک های جهان، ریاست شورای شهر واتیکان را نیز به عهده دارد.
تاکنون دو مجمع مهم جهانی در واتیکان تشکیل شده که به «واتیکانی» اول و دوم شهرت یافته است. مجمع اول در سال های 1869 و 1870 تشکیل شد و ریاست آن را پاپ پیوس نهم بر عهده داشت. مجمع دوم هم در سال های 1962 تا 1965 برپا شد. پاپ یوحنای بیست و سوم آن را افتتاح کرد و در زمان ریاست پاپ پولس ششم به پایان رسید.
واتیکان که در نگاه اولیه شهری با مساحت ناچیز و جمعیتی کمتر از هزار نفر است، یکی از کشورهای ثروتمند جهان به حساب می آید. تنها در سال 1989 مبلغ چهل و هشت میلیارد دلار صدقه از طرف مؤمنان به حساب واتیکان واریز شده است. واتیکان کشوری است با لشکر عظیمی از مبلغان دینی که تعدادشان به دو میلیون نفر می رسد و دارای صد و نود و یک دانشگاه، بیش از چهل و پنج دانشگاه علوم انسانی، بیش از پانصد و بیست دانشکده ی مستقل و دویست انستیتوی تخصصی است. کوشش های تبلیغاتی مبلغان وابسته به مقر پاپ منجر به این شده است که کشورهایی چون مالاوی و اوگاندا در قاره ی آفریقا که زمانی اکثریت جمعیت آنها را مسلمانان تشکیل می دادند، در زمره ی کشورهای مسیحی قرار گیرند.
واتیکان از نظر مکانی دوگونه دانشگاه را تحت نظارت علمی و فرهنگی خود دارد. دانشگاه های رومی و دانشگاه های خارج از روم، دانشگاه های رومی مستقیماً زیر نظر واتیکان و پاپ اداره می شوند و محل این دانشگاه ها در شهر روم است. به علاوه، واتیکان در پنج کشور اسلامی سی و هفت مؤسسه ی آموزش عالی دارد که بیست و هشت مؤسسه آن در بزرگ ترین کشور مسلمان جهان یعنی اندونزی است.
کتابخانه ی واتیکان از جمله مراکز مهم فرهنگی است که از اواخر قرن پانزدهم میلادی تشکیل شده است که غنی ترین کتابخانه از نظر نسخ خطی، تاریخ علوم کلیسایی و علوم انسانی به شمار می رود. تا دو دهه قبل این کتابخانه دارای شصت و هفت هزار نسخه ی خطی، یک میلیون جلد کتاب چاپی و صد و سی هزار سند آرشیو بوده است. در زیرزمین این کتابخانه از سال 1980 یک انبار ضد اتم برای محافظت از بمباران های احتمالی ساخته شده است. علاوه بر مجموعه ی کتب و اسناد تاریخی، مجموعه ای از نقاشی ها و هنر مسیحیت و مجموعه ای از مدال ها و سکه ها در این کتابخانه مشاهده می شود.
واتیکان در سراسر دنیا، پنج هزار مجله و روزنامه با دو میلیارد تیراژ منتشر می سازد.(3) این تعداد به غیر از کتاب هایی است که به طور مجانی در سراسر جهان پخش می شود. در 60 سال گذشته، همه ساله 43 میلیون نسخه از کتاب عهد جدید چاپ و به طور مجانی، در جوامع مختلف پخش شده است. در سال 1985 تنها 64 میلیون نسخه از عهد جدید به طور رایگان توزیع شده است.(4)
رادیو واتیکان روزانه به 36 زبان برنامه پخش می کند و طبق یک گزارش هم اکنون 1580 ایستگاه رادیو ـ تلویزیونی مسیحی در سرتاسر جهان مشغول تبلیغ مسیحیت اند. علاوه بر آن، دستگاه مسیحیت مبالغ هنگفتی برای ساخت فیلم های سینمایی هزینه می کند. فیلم های مذهبی مسیحیت غالباً دارای جذابیت فراوان هستند و بهترین بازیگران را به خدمت می گیرند. فیلم های بن هور، پادشاه پیروزمند، ده فرمان، فروغ بی پایان، انجیل متّی و آهنگ برنادت در سینماهای ایران به نمایش درآمده اند. (5)
دیوید وارن مسئول دایرة المعارف جهان مسیحیت در لندن گفته است: «آمار و ارقام نشان می دهد که 70 میلیارد دلار هزینه ی تبلیغ مسیحیت در سال 1970، به 100 میلیارد دلار در سال 1980 افزایش یافته است.» به گفته ی وی، کل بودجه ی مصرفی سال جاری به هدف ایجاد انگیزه برای روی آوردن به مسیحیت در سراسر جهان 127 میلیارد دلار است.(6)، (7)