آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

خداوند در آیه 95 سوره مائده، با صراحت و قاطعیت صید در حال احرام را حرام دانسته و مى فرماید: «اى کسانى که ایمان آورده اید! در حال احرام شکار نکنید». بر اساس این آیه، مشهور فقهاء و مفسرین امامیه، عمومیت این حکم را تأئید مى کنند. اما برخی از فقهاى اهل تسنن مانند شافعى، حرکت صید را مخصوص حیوانات حلال گوشت دانسته، زیرا به حیوانات اهلى صید و شکار گفته نمى شود. از سویی در روایات ما نه تنها صید کردن در حال احرام تحریم شده ، بلکه حتى کمک کردن، اشاره کردن و نشان دادن صید در حال احرام، نیز حرام است.

پاسخ این سؤال در آیه 95 سوره «مائده» بیان شده است. در این آیه خداى متعال با صراحت و قاطعیت و به طور عموم فرمان تحریم صید در حال احرام را صادر کرده، مى فرماید: (اى کسانى که ایمان آورده اید! در حال احرام شکار نکنید)! «یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لاتَقْتُلُوا الصَّیْدَ وَ أَنْتُمْ حُرُم».
آیا تحریم صید - که به قرینه آیه بعد شکار صحرائى است - تمام انواع حیوانات صحرائى را شامل مى شود ـ اعم از حلال گوشت و حرام گوشت ـ یا اختصاص به حلال گوشت دارد؟
در میان مفسران و فقها در این زمینه اتفاق نظر نیست، ولى مشهور در میان فقهاء و مفسرین امامیّه، عمومیت حکم است، و روایاتى که از طریق اهل بیت(علیهم السلام) وارد شده است این مطلب را تأئید مى کند.(1)
و اما فقهاى اهل تسنن، بعضى مانند «ابوحنیفه» با ما در این زمینه موافقند.
ولى بعضى دیگر مانند «شافعى» آن را مخصوص حیوانات حلال گوشت دانسته اند، و در هر حال حیوانات اهلى را شامل نمى شود؛ زیرا به حیوانات اهلى صید و شکار گفته نمى شود.
قابل توجه این که: در روایات ما نه تنها صید کردن در حال احرام تحریم شده ، بلکه حتى کمک کردن، اشاره کردن و نشان دادن صید در حال احرام، تحریم گردیده است.(2)
ممکن است بعضى تصور کنند: صید و شکار، شامل حیوانات حرام گوشت نمى شود، در حالیکه چنین نیست؛ زیرا شکار حیوانات به منظورهاى مختلف انجام مى گردد.
گاهى به منظور استفاده از گوشت.
گاهى پوست.
و گاهى براى رفع مزاحمت آنها انجام مى گردد.(3).(4)