آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

این آیات در پاسخ به بت پرستانی نازل شد که به پیامبر(ص) گفتند: آنچه در قرآن درباره مذمت و ترک عبادت بت هاى بزرگ ما وارد شده، قابل تحمل نیست. اگر مى خواهى از تو پیروى کنیم، قرآن دیگرى بیاور و یا این مطالب را تغییر ده.

در آیات (15 ـ 17) سوره «یونس» می خوانیم: «وَ إِذا تُتْلى عَلَیْهِمْ آیاتُنا بَیِّنات قالَ الَّذینَ لایَرْجُونَ لِقاءَنَا ائْتِ بِقُرْآن غَیْرِ هذا أَوْ بَدِّلْهُ قُلْ ما یَکُونُ لی أَنْ أُبَدِّلَهُ مِنْ تِلْقاءِ نَفْسی إِنْ أَتَّبِعُ إِلاّ ما یُوحى إِلَیَّ إِنِّی أَخافُ إِنْ عَصَیْتُ رَبِّی عَذابَ یَوْم عَظیم * قُلْ لَوْ شاءَ اللّهُ ما تَلَوْتُهُ عَلَیْکُمْ وَ لا أَدْراکُمْ بِهِ فَقَدْ لَبِثْتُ فیکُمْ عُمُراً مِنْ قَبْلِهِ أَ فَلا تَعْقِلُونَ * فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى عَلَى اللّهِ کَذِباً أَوْ کَذَّبَ بِآیاتِهِ إِنَّهُ لایُفْلِحُ الْمُجْرِمُونَ»؛ (و هنگامى که آیات روشن ما بر آنها خوانده مى شود، کسانى که ایمان به لقاى ما [و روز رستاخیز] ندارند مى گویند: «قرآنى غیر از این بیاور، یا آن را تبدیل کن! [و آیات نکوهش بت ها را بردار]» بگو: «من حق ندارم که از پیش خود آن را تغییر دهم؛ فقط از چیزى که بر من وحى مى شود، پیروى مى کنم! من اگر پروردگارم را نافرمانى کنم، ازمجازات روز بزرگ [قیامت] مى ترسم»! * بگو: «اگر خدا مى خواست، من این آیات را بر شما نمى خواندم؛ و [خداوند] از آن آگاهتان نمى کرد؛ چه این که مدت ها پیش از این، در میان شما زندگى نمودم [و هرگز آیه اى نیاوردم]؛ آیا نمى فهمید»؟! * چه کسى ستمکارتر است از آن کس که بر خدا دروغ مى بندد، یا آیات او را تکذیب مى کند؟! مسلماً مجرمان رستگار نخواهند شد).
شأن نزول:
بعضى از مفسران گفته اند: این آیات درباره چند نفر از بت پرستان نازل شد؛ چرا که خدمت پیامبر(صلى الله علیه وآله) آمدند و گفتند: آنچه در این قرآن درباره ترک عبادت بت هاى بزرگ ما، «لات»، «عزى»، «منات» و «هبل»، و همچنین مذمت از آنان وارد شده، براى ما قابل تحمل نیست. اگر مى خواهى از تو پیروى کنیم، قرآن دیگرى بیاور که این ایراد در آن نباشد! و یا حداقل این گونه مطالب را در قرآن کنونى تغییر ده! آیات فوق نازل شد و به آنها پاسخ گفت.(1)، (2)