آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

بهترين تفسير از بين تفاسير براي آيه «يوم يقوم الروح»، آن است که روح را فرشته اى برتر از جبرئيل و ميکائيل و همراه با رسول و امامان(ع) معرفي مي نمايد.

در این که: مراد از «روح» در آیه «یَوْمَ یَقُومُ الرُّوحُ وَ الْمَلائِکَةُ صَفّاً لایَتَکَلَّمُونَ إِلاّ مَنْ أَذِنَ لَهُ الرَّحْمنُ وَ قالَ صَواباً»، (1)، (2) چیست؟ مفسران تفسیرهاى زیادى ذکر کرده اند، که مهمترین آنها عبارتند از:
1 ـ منظور، مخلوقى است غیر از فرشتگان و برتر از همه آنها.
2 ـ منظور، «جبرئیل» امین پیک وحى خدا و واسطه میان او و پیامبران است، که بزرگترین فرشتگان مى باشد.
3 ـ منظور، «ارواح انسان ها» است که همراه فرشتگان بپا مى خیزند.
4 ـ فرشته اى است بالاتر از همه فرشتگان و برتر از «جبرئیل»، و هم او بود که با انبیاء و امامان معصوم همراه بوده و هست.
ولى، آنچه از میان تفاسیر مختلف نسبت به آیه مورد بحث مناسب تر به نظر مى رسد این است: منظور از «روح» در اینجا یکى از فرشتگان بزرگ الهى است که بر طبق بعضى از روایات، حتى از «جبرئیل» برتر است، چنان که در حدیثى از امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم: «هُوَ مَلَکٌ أَعْظَمُ مِنْ جِبْرائِیْلَ وَ مِیْکائِیْلَ»؛ (او فرشته اى است بزرگتر از جبرئیل و میکائیل). (3)
و در تفسیر «على بن ابراهیم» نیز آمده است: «أَلرُّوحُ مَلَکٌ أَعْظَمُ مِنْ جِبْرَئِیْلَ وَ مِیْکائِیْلَ وَ کانَ مَعَ رَسُولِ اللّهِ وَ هُوَ مَعَ الأَئِمَّةِ (علیهم السلام)»؛ (روح فرشته اى است برتر از جبرئیل و میکائیل و او با رسول اللّه همراه بود و با امامان نیز همراه است). (4)، (5)