آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

درباره شرکت نکردن حضرت ابراهیم(ع) در جشن، بعضی از مفسران معتقدند ایشان واقعا بیمار بود؛ اما طبق نظر عده ای دیگر، روح ایشان از اعمال ناموزون قومش بیمار شده بود و دشمنانش فکر کردند که او از نظر جسمی بیمار است یا اینکه او در این سخن توریه کرده.

در مورد این سؤال مفسرین پاسخ هاى متعددى داده اند.
از جمله این که: او واقعاً بیمار بود، هر چند اگر سالم هم بود، هرگز در مراسم جشن بت ها شرکت نمى کرد، ولى بیماریش بهانه خوبى براى عدم شرکت در آن مراسم و استفاده از فرصت طلائى براى درهم کوبیدن بت ها بود، و دلیلى ندارد که ما بگوئیم: او در اینجا توریه کرده، هر چند توریه براى انبیاء در غیر احکام جایز است.
بعضى دیگر گفته اند: ابراهیم(علیه السلام) واقعاً بیمارى جسمى نداشت، اما روحش بر اثر اعمال ناموزون این جمعیت و کفر و شرک و ظلم و فسادشان، بیمار بود، بنابراین او واقعیتى را بیان کرد، هر چند آنها طور دیگرى فکر کردند، و او را از نظر جسمى بیمار پنداشتند.
این احتمال نیز داده شده است که: او در این سخن توریه کرده باشد.
مثل این که: کسى بر در منزل مى آید و سؤال مى کند: فلان کس در منزل است؟ و در پاسخ مى گویند: اینجا نیست، و منظورشان از کلمه «اینجا» پشت در خانه است، نه مجموع خانه، در حالى که شنونده این چنین نمى فهمد، (این گونه تعبیرات را که دروغ نیست اما ظاهرش چیز دیگر است در فقه «توریه» مى نامند).
بنابراین منظور ابراهیم(علیه السلام) از این سخن این بوده که: من در آینده ممکن است بیمار شوم، تا دست از سر او بردارند و به سراغ کار خود بروند.
اما پاسخ اول و دوم مناسب تر به نظر مى رسد.(1)