آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

خداوند در آیه 48 سوره «نحل» حرکت سایه هاى اجسام را به عنوان نشانه اى از عظمتش معرفى و آنها را در حال سجده براى پروردگار و تواضع و خضوع مى داند. سایه ها با این که چیزى جز عدم نور نیستند، فوائد فراوانى دارند: 1ـ سایه ها براى تعدیل تابش اشعه نور، نقش حیاتى دارند. 2ـ نقش مؤثر سایه ها در نجات انسانهای گرفتار بیابان و بیابانگردان، فوق العاده محسوس است. 3- نور به تنهایی سبب رؤیت اشیاء نیست، بلکه همواره باید نور با سایه ها و نیم سایه ها توأم گردد، تا مشاهده اشیاء تحقق پذیرد.

قرآن مجید در آیه 48 سوره «نحل» حرکت سایه هاى اجسام را در راست و چپ به عنوان نشانه اى از عظمتش معرفى مى کند و آنها را در حال سجده براى پروردگار و تواضع و خضوع مى داند. «أَوَلَمْ یَرَوْا إِلَى مَا خَلَقَ اللهُ مِنْ شَىْء یَتَفَیَّؤُا ظِلاَلُهُ عَنِ الَْیمِینِ وَالشَّمَائِلِ سُجَّداً للهِِ وَهُمْ دَاخِرُونَ».
بدون شک، سایه هاى اجسام نقش مؤثرى در زندگى ما دارند که شاید بسیارى از آن غافل باشند، سایه ها با این که چیزى جز عدم نور نیستند فوائد فراوانى دارند:
1ـ همان گونه که نور آفتاب و اشعه حیاتبخش آن، مایه زندگى و رشد و نموّ موجودات است. سایه ها نیز براى تعدیل تابش اشعه نور، نقش حیاتى دارند، تابش یکنواخت آفتاب آن هم در یک مدت طولانى، همه چیز را پژمرده مى کند و مى سوزاند، ولى نوازش متناوب سایه ها آن را در حدّ متعادل و موثرى نگاه مى دارد.
2ـ براى آن ها که بیابانگردند و یا گرفتار بیابان مى شوند، نقش مؤثر سایه ها در نجات انسانها فوق العاده محسوس است، آن هم سایه اى که متحرک است و در یک جا متمرکز نمى شود، و به هر سو حرکت مى کند، هماهنگ با خواسته ها و نیاز انسان !
3ـ موضوع مهم دیگر این که: بر خلاف تصور عمومى تنها نور سبب رؤیت اشیاء نیست، بلکه همواره باید نور با سایه ها و نیم سایه ها توأم گردد، تا مشاهده اشیاء تحقق پذیرد، به تعبیر دیگر اگر در اطراف موجودى نور یکسان بتابد به طورى که هیچ گونه سایه و نیم سایه اى نداشته باشد هرگز چنین شیئى که غرق در نور است مشاهده نخواهد شد.
یعنى همانطور که در تاریکى مطلق، چیزى قابل مشاهده نیست، در نور مطلق نیز قابل رؤیت نمى باشد، بلکه، دیدن اشیاء از آمیختن نور و ظلمت (نور و سایه ها) امکان پذیر مى شود.
به این ترتیب، سایه ها نقش بسیار مؤثرى در مشاهده و تشخیص و شناخت اشیاء از یکدیگر دارند. (1)