آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

مقصود از آیه 69 سوره مریم، که می فرماید: «این همان بهشتى است که ما به ارث به بندگان پرهیزگار مى دهیم» این است که: آن را به پرهیزگاران تملیک می کنیم؛ یا اینکه هنگامى که مؤمنان با اعمال خود به بهشت راه یافتند و افراد ناپاک و بى ایمان به دوزخ، جاى خالى هر کدام به طور طبیعى در اختیار دیگرى قرار خواهد گرفت؛ زیرا طبق روایات، برای هر کس در بهشت و دوزخ جایگاهی وجود دارد که انسان با اعمال خود یکی از آن دو را اختیار می کند.

خداى متعال در آیه 69 سوره «مریم» مى فرماید: (این همان بهشتى است که ما به ارث به بندگان پرهیزگار مى دهیم)؛ «تِلْکَ الْجَنَّةُ الَّتِی نُورِثُ مِنْ عِبادِنا مَنْ کانَ تَقِیّاً».
ارث معمولاً به اموالى گفته مى شود که از کسى به دیگرى بعد از مرگش انتقال مى یابد، در حالى که بهشت مال کسى نبوده و ظاهراً انتقالى در کار نیست.
پاسخ این سؤال را مى توان از دو راه گفت:
1ـ «ارث» در لغت، به معنى تملیک آمده است و منحصراً به انتقال مالى از میت به بازماندگانش نمى باشد.
2ـ در حدیثى که از طرق شیعه و اهل تسنن از پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) نقل شده است، مى خوانیم : «ما مِنْ أَحَد اِلاّ وَ لَهُ مَنْزِلٌ فِى الْجَنَّةِ وَ مَنْزِلٌ فِى النّارِ فَأَمَّا الْکافِرُ فَیَرِثُ الْمُؤْمِنَ مَنْزِلَهُ مِنَ النّارِ وَ الْمُؤْمِنُ یَرِثُ الْکافِرَ مَنْزِلَهُ مِنَ الْجَنَّةِ فَذلِکَ قَوْلُهُ أُورِثْتُمُوها بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»؛ (هر کس ـ بدون استثناء ـ جایگاهى در بهشت و جایگاهى در دوزخ دارد، کافران جایگاه دوزخى مؤمنان را به ارث مى برند و مؤمنان جایگاه بهشتى کافران را).(1)
این حدیث، در واقع اشاره به آن است که درهاى سعادت و شقاوت به روى همگان باز است؛ هیچ کس از آغاز، بهشتى آفریده نشده، و نه هیچ کس دوزخى، بلکه همه کس استعداد رسیدن به هر دو را دارند، و این اراده خود آنها است که سرنوشتشان را تعیین مى کند، بدیهى است هنگامى که مؤمنان با اعمال خود به بهشت راه یافتند و افراد ناپاک و بى ایمان به دوزخ، جاى خالى هر کدام به طور طبیعى در اختیار دیگرى قرار خواهد گرفت.(2)