بسياري از نوابغ شعر و ادب بزرگ قرن اوّل و دوم با قصيده هاي هيجان انگيز يا قطعات پرارزش در مدح ائمه(ع) و نكوهش سلاطين و خلفاى وقت و ظلم و ستم آنها و اظهار محبت نسبت به اهل بيت(ع) و ابراز تنفر از دشمنان آنها به گسترش تشيّع كمك فراواني كردند. با وجود احتياج شديد مادي آنها به هيأت حاكمه و ترس از آنها و فشارهاى حكومت، هيچ چيزي مانع حمايت آنها از حق و مبارزه با طرفداران باطل نشده است.

وى در محضر على بن موسى الرضا(ع) قصیده ای با 121 بیت سرود که به «تائیه» معروف است و در آن از مصائب و ظلمهایی که به اهل بیت شده بود سخن به میان آورده است. امام از شنیدن آن بسیار خرسند شدند و جایزه بسیار بزرگی به او دادند و حتی پیراهنی که به تن داشتند را نیز به دعبل عطا کردند.

واقعه عاشورا، همراه با درس هاى آزادگى و دفاع از شرف و اعتقاد، اشک و ماتم را از ابتدای خلقت تا واپسین لحظات عمر دنیا ادامه خواهد داد، چرا که شهادت امام حسین(ع) حرارتى در دل مؤمنان ایجاد می کند، که هرگز خاموش نخواهد شد. سوگواری خاندان رسالت بر شهدای کربلا، با ندبه های زینب کبری(س) بر بالین شهداء آغاز گردید. شاعرانی چون کمیت و دعبل، در مجالس سوگواری در حضور امام باقر، امام صادق و امام رضا(ع) مرثیه می خواندند و ائمه نیز پاداش گریه کنندگان را بیان می کردند.

از دیدگاه ما شعر سلفِ صالح، تنها یک سرى واژه هاى محض نیست که به رشته نظم کشیده شده، بلکه یک سلسله مباحث بلند معرفتىِ است که از کتاب و سنّت نشأت گرفته، و از آموزه هاى دینى، تاریخى، مواعظ حسنه و اخلاقی هستند.
علاوه بر این، اهدافى مانند؛ دلیل آوردن بر مذهب، دعوت به حق، و گسترش فضایل اهل بیت(ع) را در جامعه دنبال می کند.
از سویی ائمّه(ع) در این مسیر بسیار هزینه کرده و زندگی شعرا را تامین می کردند؛ امام صادق(ع) در حدیثی می فرمایند: «گوینده اى شعرى درباره ما نمى گوید، مگر آن که با روح القدس تایید مى شود».

ائمه(ع) شعراء را با خوشرویى استقبال و تعظیم نموده، جلسه شعر خوانی برایشان مهیا، انواع تحفه و هدایا را به آنان عطا می کردند. گاهى بهترین اوقات و ارزشمندترین مکان های دعا و عبادت را برای جلسات شعر خوانی در نظر گرفته و شنیدن آن را از برترین عبادات شمرده و براى آنان دعا کرده، می فرمودند: «براى خدا سخت و گران نیست که گناهان دوستداران و ستایشگران ما را بیامرزد».