امام علی النقی(ع) ملقب به «هادی» دهمین امام شیعیان است. ايشان و فرزندشان امام حسن(ع) به عسکریين شهرت یافتند؛ چراكه آنان به دستور خلفای عباسی از سال 233 تا آخر عمرشان در سامرّاء تحت نظر بودند.
از آنجا که سه امام دارای كنيه «ابو الحسن» بودند، ابو الحسن اول به امام کاظم(ع)، ابو الحسن ثانی به امام رضا(ع) و ابو الحسن ثالث به حضرت هادی(ع) اختصاص داده شد.
دشمنی زمامداران عباسی نسبت به امام هادی(ع)، اقامت اجباری در سامرا و نداشتن بيماری خاصی، احتمال مسمومیت و شهادت ایشان را تقویت می کند.

ابن صبّاغ مالکى از ابن خشّاب در کتاب «موالید اهل البیت(ع)» نقل کرده که گفت: «ابوالحسن على عسکرى در ماه رجب، سال 214 هـ.ق متولد شد. نسب او على هادى، فرزند محمّد جواد، فرزند على الرضا، فرزند موسى کاظم، ...، فرزند حسین بن على بن ابى طالب(ع) است. امّا کنیه اش ابوالحسن است». و القابش عبارتند از: هادى، متوکّل، ناصح، متّقى، مرتضى، فقیه، امین، طیب. و مشهورترین آن ها هادى است.
 

خطیب بغدادى نقل مى کند: ابوالحسن موسى بن جعفر نزد «سندى» محبوس شد. خواهر سندی از او خواست تا زندانبان آن حضرت باشد؛ سندى اجازه داد آن زن متولى خدمت به حضرت شود. او وضعیت حضرت را چنین تعریف مى کند: "هنگامى که حضرت نماز عشاء را به جاى مى آورد حمد و ثناى خدا کرده و دعا مى نمود و این چنین بود تا این که شب پایان مى پذیرفت. و از آن هنگام در نماز بود تا صبح شده و بعد کمى ذکر مى گفت تا خورشید طلوع کند،...". خطیب همچنین نقل کرده که حضرت را به جهت عبادت و کوشش بسیار، «عبد صالح» می خواندند.

خطیب بغدادی می گوید: مردى از اولاد عمر در مدینه امام کاظم(ع) را بسیار اذيت کرده و على(ع) را دشنام مى داد؛ برخى از دوستان پیشنهاد دادند که او را به قتل برسانیم، حضرت از این کار شدیداً نهى فرمود و در عوض سيصد دينار به آن مرد نادان عطا فرمود، این کار امام او را منقلب نمود، از جا بلند شد سر امام را بوسید و بعد از آن هر گاه به مسجدالنبی می رفت، امام را تمجید کرده و همه را به متابعت و پيروى از ایشان دعوت می نمود.

او در وصیتش مى گوید: اى فرزندم! او امام مردم و حجت خدا بر خلق، و خلیفه او بر بندگان است. به طور حتم او از من و تمام خلق به جانشینى رسول خدا(ص) سزاوارتر است هرچند اگر او در خلافت با من منازعه کند چشمانش را از حدقه بیرون خواهم آورد. اى فرزندم! این شخص وارث علم پیامبران است. این شخص موسى بن جعفر است. اگر علم صحیح مى خواهى نزد او خواهى یافت.