«سوسياليست‌ها» با طرح فرضيه نقش اقتصاد در گرایش به دین، معتقدند تمام پديده هاى اجتماعى مولود اقتصاد است. لذا استعمارگران براى از ميان بردن مقاومت توده‌هاى استعمار شده، و تخدير آنها، مذهب را به وجود آورده است. خوشبختانه طرفداران این فرضیه با کلمات ضد و نقیضی که دارند، پاسخ خود را داده اند. در واقع آنان با مشاهده جنبش های اسلامی بر ضد استعمارگران، راهی جز تغییر افکار خود را ندارند. لذا مذهب سبب پیدایش نيرومندترين حركت هاى اجتماعى شده و مسائل اقتصادى تنها بخشى از زندگى انسان را تشكيل مى ‌دهد.

مکتبهاى مادى و کمونیستى همواره اصرار دارند دعوت ادیان را، دعوت به تخدیر افکار و دین را افیون توده ها معرفى کنند. و مدام می گویند: مذهب، زائیده جهل و نادانى بشر نسبت به عوامل طبیعت است!. ولى آیاتى که دعوت به تفکر و اندیشه مى کند ـ بلکه، عصاره دین و خمیرمایه تکامل و پیشرفت انسان را همین اندیشه و تفکر مى داند ـ مشت این دروغ پردازان را باز مى کند؛ همچنین در روایات اسلامى ـ به پیروى از قرآن ـ مسأله«فکر و اندیشه» در درجه اول اهمیت قرار گرفته و از آن به عنوان برترین عبادت یاد شده است.