اولا: اختلاف گاهی پسندیده است که اختلاف طبیعی در امور زندگی است و خواسته خداوند است؛ و گاهی اختلاف ناپسند که اختلاف در دین است و منشأ آن طغیان اختلاف کنندگان است.
ثانیا: انسانها یک وجه مشترک ثابت یعنی فطرت الهی دارند که همه شرایع کاملا منطبق بر این فطرت یگانه اند؛ بنابراین در عین تکثرشان، یک نحوه یگانگی هم دارند.
ثالثا: شریعت هر عصری کاملتر از شریعت قبلی و ناسخ آن است و شریعت محمدی(ص) کاملترین شرایع و ناسخ همه آن هاست؛ و همه مردم هر عصری در همه پهنه ی جغرافیا، باید به شریعت آن عصر درآیند.

تعدّد فرع محدوديّت است و آنچه محدود است متعدّد می گردد. به عبارتی، آنجا که محدوديّت متصور نيست، تعدّد نیز معقول نيست. بنابراین با کمال مطلق بودن خداوند در تمام ابعاد، جایی برای خدای دیگر متصوّر نیست. در متون دینی نیز برای یگانگی خداوند به دلائل متعدّدی از جمله «برهان تمانع» و «برهان فرجه» يا «تفاوت ما به الاشتراك، و ما به الامتياز» و ... اشاره شده است. بنابراین بحث از وجود خدایان متعدّد، هر چند حکیم، بی ثمر است. از طرفی در جهان آفرینش نظام و سیستم واحدی خود نمایی می کند، لذا وجود خدایان متعدد هرچند حکیم در عالم واقع منتفی است.
بر فرض وجود چند خدای حکیم، باید بروز و ظهور حکمت آنها در تکوین و تشریع متعدد باشد؛ اگر چنین اتفاقی رخ می داد جهان نابود می شد. در حالت فرضی دیگری باید همه این خدایان حکیم از یک «حکمت مورد اتفاق» تبعیّت کنند؛ امّا هر خدایی نمی تواند در حکمت خویش نسبت به موجودی دیگر نقص داشته باشد و خدای کامل چرا از حکمت دیگران تبعیت می کند؟! در حالت فرضی سومی، اگر خدایان متعدد حکیم از «حکمت یک خدا» تبعیّت می کنند، هم ایراد فرض دوم وارد است، هم اینکه در چنین فرضی وجود چند خدا «عبث» است و در حقیقت یک موجود خدایی می کند.

فلاسفه و علماى علم كلام دليلى براى اثبات يگانگى ذات خدا ذكر كرده اند كه آيه صريحى در قرآن مجيد براى آن نيافتيم. خلاصه آن چنين است: اگر خداوند همتايى داشته باشد، دوگانگى دو خدا ايجاب مى كند كه هريك ويژگى هايى داشته باشد، در اين صورت هر كدام مركّب از دو جزء مى شوند: «جهت اشتراک» و «جهت تفاوت». در اين صورت بايد بپذيريم كه هر يك از آنها نيازمند به اجزاى خويش است، چون مركّب بدون اجزاء ممكن نيست؛ و اگر نيازمند باشد واجب الوجود نخواهد بود، زيرا واجب الوجود يا مبدأ نخستين جهان از همه چيز بى نياز است.