از الطاف وجود امام غایب مي توان به حراست از دين خداوند در سطح كلى؛ تربيت نفوس مستعد؛ بقاي مذهب و بهترين الگو برای پیشرفت بشر اشاره كرد.

علماى اخلاق براى رسيدن به توكل، راه‏ هايى ارائه كرده‏ اند از جمله: توجه به «توحيد افعالى» و اعتقاد به اين كه همه چيز در اين عالم مستند به ذات پاك خداست و كائنات همه از وجود «ذى جود» او مى ‏باشند. پس از تأمل در اين امور، به حالات گذشته خويش بنگرد و ببيند كه چگونه خداوند عالَم، او را به وسيله نور هستى از ظلمت نيستى خارج ساخته و لباس زيباى وجود كه ريشه همه مواهب است بر قامت او پوشانيده است. ايمان به اين واقعيت‏ ها، انسان را به حقيقت «توكّل» نزديك مى‏ سازد و او را در زمره متوكّلان حقيقى قرار مى ‏دهد.

محتواى این سوره، بیان نعمت خداوند بر«قریش» و الطاف و محبت هاى او نسبت به آنهاست، تا حسّ شکرگزارى آنها تحریک شود و به عبادت پروردگار قیام کنند.

علمای اخلاق براى «ذكر» سه مرحله برشمرده اند که شامل این موارد است: 1- «ذکر زبانی»؛ یعنی زبانش دائماً مشغول اذكار شرعى باشد، تا غفلت را از خود دور كند. 2- «ذکر قلبی»؛ یعنی دلش به ياد الطاف و نعمت و نقمت خدا باشد و مواظب باشد تا دلش نلغزد. 3- «ذکر عملی»؛ یعنی عملش براى خدا باشد طوری که هر كس ببيند متذكر خدا گردد.

«توكّل» مانند ساير فضايل اخلاقى اسباب و سرچشمه‏ هاى متعدّدى دارد كه عمده ‏ترين آنها، ايمان و يقين به ذات پاك خدا و صفات جمال و جلال اوست. در واقع هنگامى كه انسان به علم اليقين از قدرت و علم خدا با خبر باشد و جهان را صحنه الطاف بيكران الهى ببيند به يقين به او توكّل مى ‏كند، خويش را به او مى ‏سپارد، در كاستى‏ ها و مشكلات به دامان لطف او چنگ مى ‏زند و پيروزى نهايى را پس از به كارگيرى تلاش هاى خود از خدا مى‏ خواهد.