امام علی(ع) در ارتباط با اهمیت و آثار «نماز» می فرماید: «برنامه نماز را به خوبى مراقبت كنيد و در محافظت آن بكوشيد؛ زيرا نماز بر همه مؤمنان در اوقات مخصوص واجب است، به عنوان فريضه واجب بر مؤمنان مقرّر شده است، آيا پاسخ دوزخيان را در برابر اين سؤال كه چه چيز شما را به دوزخ كشانيد؟ نمى شنويد كه مى گويند: ما از نمازگزاران نبوديم، گناهان را فرو مى ريزد؛ همچون فرو ريختن برگ از درختان و طناب هاى معاصى را از گردن ها مى گشايد، پيامبر(ص) نماز را به چشمه آب گرمى تشبيه فرمود كه بر در خانه انسان باشد و او هر شبانه روز پنج مرتبه خود را در آن شستشو دهد كه بى شكّ چرك در بدنش باقى نخواهد ماند و ...».

از منظر روايات نشانه‏ «تواضع» اين است كه انسان هر كس را ببيند ابتدا به او سلام كند و در پايين مجلس بنشيند و تظاهر و ريا و سمعه را ناخوش بدارد و «مراء» و «جدال» را ترك كند و علاقه اي به ستايش مردم نداشته باشد.

امام علی(ع) در خطبه 23 نهج البلاغه، اشاره به اخلاص نیّت کرده و مى فرماید: «اعمال خود را از ریا و سُمعه، پاک کنید! چرا که هر کس، کارى براى غیر خدا انجام دهد، خداوند، او را به همان کس واگذارد». این مضمون در حدیث قدسى معروفى که از پیامبر اکرم(ص) نقل شده نیز آمده است.

محور قبولى عمل، «اخلاص» است، على(ع) فرمودند: «قبول نمى شود از عمل تو مگر عملى كه در آن اخلاص داشته باشى». عملى كه از روی اخلاص باشد، ميوه اش بهشت است و عملى كه از روی ریا و سمعه و ... باشد، زقّوم جهنمى به همراه دارد. در روایات است که خداوند به عمل مخلصانه نگاه مى كند، گرچه از انسانى شقىّ صادر شود.

امام علي(ع) مي ‌فرمايد: «متقین اعمال صالح انجام می دهند ولی همیشه خائفند [؛ زیرا می ترسند اعمالشان ريائى باشد]». در روایات، ریا شرك اصغر خوانده شده است. همچنین آنها خائفند که عملشان همراه با «عجب» شود. امام صادق(ع) فرمود: «هر كس عُجب به او راه پيدا كند، هلاك مى شود» و متقین خوف دارند كه دچار «سُمعه» شوند؛ زیرا پیامبر(ص) فرمود: «كسى كه قرآن را بخواند و مرادش سمعه باشد... او را داخل آتش مى كند». آنها مى ترسند كه اعمالشان بواسطه گناه حبط و چون خاكستر به هر سو پراكنده شود.