غرب تلاش می کند به مردم شرق و حتی مردم خودش بقبولاند که تمام پیشرفت و صنعت و علم از اول مربوط به غرب بوده و در تمام علوم، شرق همیشه پیرو و دنباله رو غرب بوده است. آری با اینکه آنها نمی خواهند بپذیرند که تمام پیشرفت آنها مدیون علم و تمدن شرق بوده است ولی آثار و علوم شرق آن قدر زیاد و روشن است که قابل انکار نیست؛ علاوه براین برخی از دانشمندان غربی اعتراف دارند که پیشرفت غرب مدیون علوم و حرکت دانشمندان مسلمان می باشد.

بررسى اوضاع و احوال زمان امام کاظم(ع) نشان مى‏ دهد كه هرگونه اقدام حادی كه حكومت منصور از آغاز روى آن حساسيت نشان بدهد صلاح نيست، از اين رو امام كاظم(ع) دنباله برنامه علمى پدر را گرفت و حوزه‏ اى‏ نه به وسعت دانشگاه جعفرى تشكيل داد و به تربيت شاگردان بزرگ و رجال علم و فضيلت پرداخت.

امام باقر(ع) سرآمد همه بنی هاشم در علم و زهد و تقوا در زمانه خود بود و دوست و دشمن به مقام علمی و اخلاقی او گواهی می دادند. ایشان با موقعیت شناسی از ضعف خلفای اموی وقت نهایت استفاده را برد و به نشر علوم و معارف الهی پرداخت و بن بست های علمی را گشود و زمینه را برای شکوفایی دانش در زمان امام صادق(ع) مهیا کرد. رجال و شخصیت های علمی آن روز- حتی بزرگان اهل تسنن و تنی چند صحابه رسول خدا که هنوز در قید حیات بودند – همه از محضر علمی ایشان استفاده می کردند.

حضرت باقر(ع) شاگردان برجسته اى در زمينه هاى فقه وحديث و تفسير و ديگر علوم اسلامى تربيت كرد كه هر كدام وزنه علمى بزرگى به شمار مى رفت. شخصيت هاى بزرگى همچون: محمد بن مسلم، زراره بن اعين، ابو بصير، بريد بن معاويه عجلى، جابربن يزيد، حمران بن اعين، و هشام بن سالم از تربيت يافتگان مكتب آن حضرتند.