انکار عقل گرایى توسط احمد بن حنبل

چرا احمد بن حنبل عقل گرایى را به طور کامل انکار مى کند؟

احمد بن حنبل، مؤسس فقه حنبلى و صاحب کتاب المسند، از رؤسا و احیا کنندگان سلفى گرى است. او در مواجه با هجوم فلسفه ها و فرهنگ هاى بیگانه؛ به حوزه هاى اسلامى و مخلوط شدن آن با عقاید اسلامى، به فکر نجات حدیث افتاد. لذا به تفریط شدیدى گرفتار شده و به طور کلّى عقل گرایى و عقلانیّت را انکار کرده و راه ورود آن را به احادیث بست. در واقع او مى خواست از برخى مشکلات رهایى یابد، اما گرفتار مشکلات دیگری گردید. تکیه وی بر سماع و شنیدن؛ یعنى توجّه کردن به ظاهر آیات و احادیث، و عدم توجّه به عقل می باشد.

تصویب، علّت حصر فقه اهل سنّت در چهار مذهب

علت منحصر شدن فرقه های فقهی اهل سنت در چهار فرقه چیست؟

«تصویب»، (یعنی در آنچه «نص» نباشد، فقها حق قانون گذاری دارند و آراء مختلف آنها همه حکم الله واقعی است حتی اگر ضدّ هم باشند)، سبب شد آرا مختلف و متضاد به سرعت در جامعه و در میان فقها رشد کند و سبب تزلزل توده مردم در مسائل دینى گردد. لذا دانشمندان براى پایان دادن به این وضع دست به کار زشت تری زدند. آنان «باب اجتهاد» را بسته و مردم را ملزم به پیروی از چهار فقیهی کردند که صرفا پیروان بیشترى داشتند. در واقع این بدعت بی سابقه در دنیای اسلام، استقلال فقهای مسلمان را سلب کرد.

«تصویب» علّت حصر فقه اهل سنّت در چهار مذهب

علت منحصر شدن «فقه» اهل سنت در چهار مذهب چیست؟

«تصویب» یعنی فقها حق دارند، در هر موضوعی که «نص» نداشته باشد قانون گذاری کنند و فتوای آنها حکم الله واقعی است حتی اگر ضدّ یکدیگر باشد. این اعتقاد سبب شد که آرا و عقاید مختلف و متضاد در جامعه اسلامى و در میان فقها به سرعت رشد کند و سبب تزلزل توده مردم در دین گردد و زبان دشمنان را نسبت به مسلمین و احکام اسلامى بگشاید. این جا بود که گروهى از دانشمندان براى پایان دادن به این وضع اسف انگیز دست به کار زشت دیگرى زدند و آن بستن باب اجتهاد و حصر مذاهب فقهی در چهار مذهب بود.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الإمامُ علىٌّ(عليه السلام)

مَن أکثَرَ مِن ذِکرِ الآخِرةِ قَلَّتْ مَعصيتُهُ

هر کس که زياد به ياد آخرت باشد، گناه و نافرمانى او کم شود!

ميزان الحکمه، جلد 1، ص 56