آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

مهمترين سرمايه يك جامعه، اعتمادى است كه افراد به يكديگر دارند؛ و هر آن چه اين اعتماد و همبستگى را تقويت كند، مايه سعادت و پيشرفت جامعه است و هر چیزی که بر آن لطمه وارد كند، عامل شكست و بدبختى است. وفاي به عهد از فطرياتی است که هر انساني با مراجعه به وجدان آن را درک می کند، از اين رو همه اقوام و ملل، حتي اقوام جاهلی پايبندی به آن را لازم می دانند. خداوند در قرآن می فرماید: «هنگامى كه با خدا عهد بستيد به عهد او وفا كنيد و سوگندها را بعد از محكم ساختن نشكنيد».

مهمترين سرمايه يك جامعه، اعتمادى است كه افراد به يكديگر دارند؛ و هر آن چه اين اعتماد و همبستگى را تقويت كند، مايه سعادت و پيشرفت جامعه است و هر چیزی که بر آن لطمه وارد كند، عامل شكست و بدبختى است. وفاى به عهد و پيمان از مهمترين امورى است كه اعتماد عمومى و خصوصى را شكوفا ساخته و از فضايل مهم اخلاقى محسوب مى شود اما به عكس، پيمان شكنى از بدترين رذايل اخلاقى است.
لزوم وفاى به عهد جزء سرشت و فطرت انسان ها است، و به تعبير ديگر از فطريات انكارناپذير است. فطريات امورى هستند كه هر انسانى آن را درك کرده و مى پذيرد بى آنكه نياز به دليل و برهانى داشته باشد. خوبى عدالت، زشتى ظلم و همچنين اهميت وفاى به عهد و ناپسند بودن پيمان شكنى، جزء واضح ترين اموری است که هر انسان با مراجعه به وجدان خويش آن را درك مى كند و بر آن صحه مى گذارد. به همين دليل در ميان تمام اقوام و ملل اعم از آنها كه صاحب دين و آيينى هستند يا از دين و مذهب بيگانه اند، پايبندى به عهد و پيمانها لازم شمرده مى شود، حتى پيمان شكنان سعى مى كنند بهانه و دستاويزى براى كار خود پيدا كنند تا به پيمان شكنى متهم نشوند، و اعتبار آنان از بين نرود، زيرا مى دانند اگر مردم آنها را به پيمان شكنى بشناسند هيچ كس براى قول ها، وعده ها و تعهدات آنها ارزشى قائل نخواهد شد، و پشتيبانى مردم را در همه چيز از دست مى دهد.
حتى در ميان اقوام جاهلى، پايبندى به عهد و پيمان از وظائف حتمى شمرده شده و سعى داشتند تا مى توانند عهد و پيمان خود را نشكنند. در آيات قرآن و روايات اسلامى نيز اين مسأله به صورت گسترده اى مطرح شده و با قوى ترين تعبيرات و بيان ها بر لزوم وفاى به عهد تأكيد شده و از پيمان شكنان سخت نكوهش به عمل آمده است. مثلا خداوند در قرآن مي فرمايد: «وَ أَوُفُوا بِعَهْدِ اللّهِ اِذا عاهَدْتُمْ وَ لا تَنْقُضُوا الاَيْمانَ بَعْدَ تَوْكِيدِها وَ قَدْ جَعَلْتُمُ اللّهَ عَلَيْكُمْ كَفِيلا»؛ (و هنگامى كه با خدا عهد بستيد به عهد او وفا كنيد و سوگندها را بعد از محكم ساختن نشكنيد درحالى كه خدا را كفيل و ضامن بر سوگند خود قرار داده ايد، به يقين خداوند از آنچه انجام مى دهيد آگاه است).(1)