آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

«العِبَر فى خَبَر من غَبَر» کتابى است بسیار مهم در زمینه تاریخ اسلام و ذکر وفیات علماى اسلام که توسط شمس الدین ابوعبدالله محمد بن احمدبن عثمان ذهبى (673-748 ق) به نگارش درآمده است. این کتاب بنابه گفته عده اى از محققان به عنوان خلاصه اى براى کتاب تاریخ الاسلام تلقى شده است. به طورى که او در این کتاب فقط مهم ترین حوادث و تاریخ وفات مهم ترین شخصیت هاى جهان اسلام را ذکر کرده است. ذهبى که دوست و شاگرد متعصب «ابن تیمیه» بود و به شدت تحت تاثیر عقاید و ادعاهاى واهى وى قرار داشت، شخصى سلفى مسلک بود و از این جهت لجاجت و کینه توزى شدیدى نسبت به شیعیان و عقاید شیعه و حتى تاریخ شیعه داشت. او بر اساس این لجاجت بود که در کتاب هاى خود به راویان شیعه اهانت می کرد. در نقل هاى تاریخى مربوط به صدر اسلام هیچ یک از وقایع مهمى را که به ولایت على بن ابى طالب(ع) مربوط مى شد، نقل نکرده است؛ مثل واقعه لیله المبیت، واقعه انذار عشیره، واقعه غدیر که از مهم ترین وقایع تاریخ و سیره نبى اکرم(ص) مى باشد. حتى در ذکر واقعه عاشورااز وقایع سال شصت و یکم هجرت نبوى، ماجراى شهادت امام حسین(ع) را به عنوان سرپیچى ایشان از فرمان یزید و فریفته شدن به نامه هاى اهل کوفه یاد کرده و هیچ سخنى درباره فجایع یزید و یزیدیان در حق سید الشهداء(علیه السلام) و خاندان نبى اکرم(ص) به میان نیاورده است!

«العِبَر فى خَبَر من غَبَر» کتابى است بسیار مهم در زمینه تاریخ اسلام و ذکر وفیات علماى اسلام که توسط شمس الدین ابوعبدالله محمد بن احمدبن عثمان ذهبى (673-748 ق) به نگارش درآمده است. این کتاب بنابه گفته عده اى از محققان به عنوان خلاصه اى براى کتاب تاریخ الاسلام تلقى شده است که نسبت به سایر کتاب هاى ذهبى مختصرتر است. به طورى که او در این کتاب فقط مهم ترین حوادث و تاریخ وفات مهم ترین شخصیت هاى جهان اسلام را ذکر کرده است. بر خلاف سایر کتاب هاى ذهبى که بر اساس طبقه نوشته شده اند و هر کتابى تعداد مشخصى از طبقات را به خود اختصاص داده است.

این کتاب بر اساس ترتیب زمانى قرون هفت گانه (یا هشت گانه) تاریخ اسلام- از صدر اسلام تا عصر ذهبى- تنظیم یافته است بدون اینکه طبقه بندى خاصى در آن صورت گرفته باشد.
ذهبى در این کتاب از هجرت نبى اکرم(ص) به مدینه آغاز کرده و هیچ سخنى از سیره نبوى به میان نیاورده است. بلکه فقط مهم ترین وقایع زمان حیات ایشان را بدون شرح جزئیات آن مورد اشاره قرار داده است.
 ذهبی و دشمنی با شیعیان و اهل بیت:
ذهبى که دوست و شاگرد متعصب «ابن تیمیه» بود و به شدت تحت تاثیر عقاید و ادعاهاى واهى وى قرار داشت، شخصى سلفى مسلک بود و از این جهت لجاجت و کینه توزى شدیدى نسبت به شیعیان و عقاید شیعه و حتى تاریخ شیعه داشت. او بر اساس این لجاجت بود که در کتاب هاى خود به راویان شیعه اهانت کرده و آنها را کذّاب و دجّال معرفى کرده است. حتى در نقل هاى تاریخى مربوط به صدر اسلام هیچ یک از وقایع مهمى را که به ولایت على بن ابى طالب(علیه السلام) مربوط مى شد، نقل نکرده است؛ مثل واقعه لیله المبیت، واقعه انذار عشیره، واقعه غدیرکه از مهم ترین وقایع تاریخ و سیره نبى اکرم(ص) مى باشد. حتى در ذکر واقعه عاشورااز وقایع سال شصت و یکم هجرت نبوى، ماجراى شهادت امام حسین(ع) را به عنوان سرپیچى ایشان از فرمان یزید و فریفته شدن به نامه هاى اهل کوفه یاد کرده و هیچ سخنى درباره فجایع یزید و یزیدیان در حق سید الشهداء(علیه السلام) و خاندان نبى اکرم(ص) به میان نیاورده است!
جنبه دیگر از اهمیت کتاب این است که ذهبى در آن مهم ترین حوادث قرون هفت گانه (یا هشت گانه) را فهرست کرده و سال وفات شخصیت هاى تاریخ اسلام اعم از راوى و غیر راوى را یادآور شده است.
ذهبى خودش در سال هفتصد و چهل قمرى بر آن یک ذیل نوشته است و همین امر موجب شده تا شاگردان وى مثل شمس الدین حسینى (م 765 ق) و زین الدین عراقى (م 806 ق) و دیگران نیز بر آن ذیل بنویسند تا به تکمیل و اتمام آن بپردازند. «ابن عماد حنبلى» در عنوان کتاب خود یعنى «شَذَرات الذهب فى اخبار مَنْ ذَهَب» از این کتاب تبعیت کرده است.