وى ابوالحسن على بن محمد بن محمد بن عبدالکریم شیبانى جزرى مشهور به عزالدّین، ابن اثیر (555-630) مورّخ، محدّث، و ادیب مشهور اهل سنت است که دو کتاب مهم «الکامل فى التاریخ» و «اُسْد الغابه» از تالیفات او مى باشد. او در نزدیکى موصل به دنیا آمده و در حلب سوریه (شام) وفات یافته است، براى کسب و تحصیل علم و حدیث به مناطق زیادى مثل شام، موصل، و بغداد سفر کرده و از محضر اساتید احادیث فراوانى را بهره برد؛ او همچنین به حلب و قدس نیز مسافرت کرد. نقل است که به هنگام مسافرت به حلب، یاقوت حموى تاریخ نویس مشهور اهل سنت به او وصیت کرد تا نوشته هایش را به بغداد برده و به محل وقف مخصوص بسپارد تا در امان بوده و اهل علم استفاده نمایند. اما «قطفى» در کتاب «انباه الرواه» خود در ذیل ترجمه احوال یاقوت مى نویسد که ابن اثیر این وصیت یاقوت را نادیده گرفت و با تصرّف در آنها (که در محتواى نوشته ها دست برد) آنها را در میان گروه هایى پخش کرد تا از آن بهره ببرند. اگر این گفته قطفى درست باشد، اتّهام صریحى بر تدیّن و امانت دارى ابن اثیر به شمار مى رود که ارزش مطالب و نقل اقوال او در آثارش را نیز مخدوش و بى اعتبار مى گرداند. ابن اثیر از لحاظ سیاسى با حکّام عصر خویش هماهنگ و همراه بود و به خلفاى عباسى تمایل داشت. و از این رو به شدت با شیعیان و تشیع سرِ ستیز داشت.
 

ابوتمّام حبیب بن اوس، بگفته جاحظ از بزرگان امامیه و در علوم ادبی بی نظیر و مرجعى براى کسب فضیلت و کمال بوده است. وى نشانه اى در  ثبت و ضبط حقایق بوده حتی بحتری گفته: من پیرو و گیرنده مطالب از او هستم. عمارة بن عقیل می گوید: اوشاعرترین مردم است، وى درباره اهل بیت(ع) اشعار زیادى دارد ولیکن به دلائلی در دیوانش چاپ نشده و درباره تاریخ ولادت و وفات وی نیز اختلافات زیادی است.

یکی از شخصیّت هاى بزرگ اسلامى که تنها به جرم پیروی از حضرت علی(ع) توسّط معاویه به شهادت رسید، جناب «عمرو بن حَمِق خُزاعى» است. او در کلام ائمه(ع) به عنوان یکی از یاران ویژه امام علی(ع) معرفی شده است. معاویه او را نزدیک به دو سال تعقیب کرد و در این مدت همسرش را زندانی ساخت و سرانجام در موصل دستگیر و به طرز فجیعی به شهادت رسید. شهادت او مورد اعتراض امام حسین(ع) قرار گرفت.