آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

از نظر امام صادق(ع) كليد عاقبت به خيريِ انسان در بزرگ شمردن حق خداوند است؛ يعني نعمت‌هاى خدا را در معصيت او استفاده نكند و اگر گناه كرد و خدا او را عذاب نكرد به حلم خدا مغرور نشود و گرامى بدارد هر كس را كه از ما اهل بيت(ع) سخن مى‌گويد و موّدت آنها را پذيرفته باشد.

رمز عاقبت به خيري
«قَالَ الْاِمَامُ الصَّادِقُ(عليه السلام) لِبَعْضِ النَّاسِ: إنْ أرَدْتَ أنْ يَخْتِمَ بِخَيْرٍ عَمَلُكَ حَتَّى تُقْبَضَ وَ أنْتَ فِى أفْضَلِ الأَعْمَالِ فَعَظِّمْ لِلّهِ حَقَّهُ أنْ تَبْذُلَ نَعْمَائَهُ فِى مَعَاصِيهِ وَ أنْ تَغْتَرَّ بِحِلْمِهِ عَنْكَ وَ أكْرِمْ كُلَّ مَنْ وَجَدْتَهُ يَذْكُرُ مِنَّا أوْ يَنْتَحِلَّ مَوَدَّتَنَا»(1)؛ (امام صادق(عليه السلام) مى فرمايد: اگر اراده كرده‌اى كه عاقبت به خير شوى و قبض روح تو در بهترين حالات باشد، حقّ خداوند را بزرگ بشمار به اينكه از نعمت‌هاى خدا در معصيت او استفاده نكن و [اگر گناه كردى و خدا تو را عذاب نكرد] مغرور به حلم خدا نباش و گرامى بدار هر كس را كه از ما اهل بيت(عليهم السلام) سخن مى‌گويد و موّدت ما را پذيرفته است).
شرح حديث:
مطابق اين روايت، امام صادق(عليه السلام) مى‌فرمايد: سه كار موجب عاقبت به خيرى است:
1. نعمت‌هاى خدا را در مسير معصيت به كار نبريد. اين عبارت به اين نكته اشاره دارد كه: اى معصيت‌كنندگان! به هوش باشيد؛ چرا كه از نعمت‌هاى خدا[عمر، ثروت، اعضا و جوارح و...] در راه معصيت او استفاده مى‌كنيد و اين كار عواقب بدى براى شما دارد.
2. به حلم خداوند مغرور نشويد. وقتى گناهى مى‌كنيد و خداوند به جهت حلمش به شما مجال توبه مى‌دهد، مبادا اين مجال، باعث غرورتان شود و فكر كنيد كه گناهكار نيستيد.
3. احترام به شيعيان اهل بيت(عليهم السلام). كسانى را كه به اهل بيت(عليهم السلام) علاقه دارند و شيعه آنان هستند و همواره از آنان سخن مى‌گويند، اكرام و احترام كنيد. اين مراقبت‌ها سبب عاقبت به خيرى مى‌شود؛ چرا كه انسان نمى‌داند زمان مرگ او چه وقت فرا مى‌رسد. چه خوب است انسان در حال انجام اعمال پسنديده‌اى مانند عبادت در مسجدالحرام و حرم امامان(عليهم السلام) از دنيا برود و واى به حال كسى كه در حال عصيان از دنيا برود.
همه بزرگان از عاقبت كار خود مى‌ترسيدند و از خدا تقاضاى حُسن عاقبت مى‌كردند؛ چرا كه مهم صفحه آخر پرونده است. هميشه بايد خودمان را به خدا بسپاريم و از هر گناهى كه از ما سر زد، توبه كنيم.(2)