آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

خداوند در سوره «احقاف» پيامبر اكرم(ص) را از عجله كردن در مجازات کفار نهی کرده، مي فرمايد: «صبر و حوصله كن، آن گونه كه پيامبران اولواالعزم شكيبايى كردند و براى [عذاب] آنها عجله مكن، هنگامى كه وعده هايى را كه به آنها داده شده است [در مورد عذاب] مى بينند، احساس مى كنند كه گويى ساعتى از يك روز، در دنيا توقف داشتند». با توجه به اين كه عمر دنيا در برابر آخرت، ساعتى زودگذر است، بنابراين عجله مكن تا اتمام حجّت كافى بر آنها شود. نتيجه اينكه همه پيامبران الهى از جمله پيامبر اكرم(ص) در برابر خيره سرى امت هاى لجوج و نادان، صبور بودند و بيشترين مهلت را براى اصلاح به آنها مى دادند.

خداوند در آیه 35 سوره «احقاف» پيامبر اكرم(صلى الله عليه و آله) را از عجله در مجازات کفار نهی کرده است. البته آن حضرت(صلى الله عليه و آله) به گواه تاريخ، هرگز عجولانه و شتابزده عمل نمى كردند؛ بلكه هميشه با صبر و حوصله هر كارى را انجام مى دادند؛ لکن به عنوان تأكيد، حضرت را مخاطب قرار داده كه: «فَاصْبِرْ كَمْا صَبَرَ اُولُوا العَزمِ مِنَ الرُّسُلِ وَ لا تَسْتَعجِلْ لَهُم كَاَنَّهُم يَومَ يَرونَ ما يُوعَدُونَ لَم يَلبَثُوا اِلَّا سَاعَةً مِنْ نَهارٍ»(1)؛ (صبر و حوصله كن، آن گونه كه پيامبران اولواالعزم شكيبايى كردند و براى [عذاب] آنها عجله مكن، هنگامى كه وعده هايى را كه به آنها داده شده است [در مورد عذاب] مى بينند، احساس مى كنند كه گويى ساعتى از يك روز، در دنيا توقف داشتند).

با توجه به اين كه تمام عمر دنيا در برابر آخرت، ساعتى زودگذر بيش نيست، بنابراين عجله مكن تا اتمام حجّت كافى بر آنها شود. از اين تعبير استفاده مى شود كه همه پيامبران الهى در برابر خيره سرى امت هاى لجوج و جاهل و نادان، صبور و بردبار بودند و بيشترين مهلت را براى اصلاح به آنها مى دادند. پيامبر اسلام(صلى الله عليه و آله) نيز چنين بود و آنچه در آيه فوق آمده، در واقع جنبه تأكيد يا آموزشى براى ديگران و يا هشدارى براى كافران است كه از مهلت الهى سوء استفاده نكنند. اين آيه گواه روشنى است بر اين كه صبر و بردبارى و ترك عجله، فضيلتى است كه در تمام پيامبران بزرگ بوده است؛ همانهايى كه در طول تاريخ بشرى، اسوه و الگو براى خلق خدا بوده اند.(2)