آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

بهترين توجيهى كه براى روايات «جواز حيله هاي ربا» وجود دارد، اين است كه آنها را حمل بر صورت اضطرار كنيم؛ همان طور كه بعضى از آنها دلالت بر اين مطلب دارد، يعنى اگر شخصى، مثلا براى درمان بيمارى اش، يا خريد لوازم ضرورى منزلش، يا تهيّه يك خانه كوچك براى خانواده اش و ... نياز به وامى دارد كه جز از طريق وام ربوى تأمين نمى شود، دادن ربا براى او جايز است، ولى براى حفظ ظاهر قوانين شرع، ربا را با استفاده از يكى از حيله هاى شرعى دريافت كند.

بهترين توجيهى كه براى روايات «جواز حيله هاي ربا» وجود دارد، اين است كه آنها را حمل بر صورت اضطرار كنيم(1) همان طور كه بعضى از آنها دلالت بر اين مطلب دارد، يعنى اگر شخصى، مثلا براى درمان بيمارى اش، يا خريد لوازم ضرورى منزلش، يا تهيّه يك خانه محقّر و كوچك براى خانواده اش، و امثال اين موارد، نياز به وامى داشته باشد كه جز از طريق وام ربوى تأمين نمى شود، دادن ربا براى او جايز است، ولى براى حفظ ظاهر قوانين شرع، ربا را با استفاده از يكى از حيله هاى شرعى دريافت كند، مانند كسى كه دروغ گفتن براى او به خاطر ضرورتهايى جايز است، ولى در عين حال براى حفظ ظاهر قانون شرع بهتر است كه «توريه» كند.(2)