آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

دنیا و جهان هستی یک واحد بزرگ است و هر قدر علم پشرفت کند بهم پيوستگی جوامع آشکارتر شده و به وحدت و اصالت خود نزدیکتر می شود. اسلام علاوه بر اینکه روی مسائل علمی و مذهبی تأکید می کند روی مسائل اجتماعی که همان وحدت و توحید همه قبائل وجوامع انسانی است نیز تأکید می کند و بر همین اساس هم توانسته است اصل توحید و وحدت را در جامعه عقب مانده و نژادی و پراکنده اعراب پیاده کند و آنها را متحد سازد تا بتوانند با سرعت خیره کننده ای در علم و صنعت و تمدن پیشرفت کنند.

آخرين تحقيقات علمى و فلسفى به ما مى‏ گويد كه جهان آفرينش يك واحد بزرگ بيش نيست و اين همه اشكال گوناگون و رنگ هاى مختلف خلقت به يك اصل باز مى‏ گردد. رسالت بزرگ علم و فلسفه اين است كه آن اصل اساسى را كشف كند و به همين دليل هر قدر دامنه علم و دانش بشر وسعت مى‏ يابد يك نواختى قوانين جهان و وحدت آنها آشكارتر مى ‏شود.
جامعه انسانيّت هم يك واحد بزرگ بيش نيست، هر قدر بسوى وحدت پيش برود به اصالت و واقعيت خود نزديكتر شده، و هر قدر با ايجاد مرزهاى مصنوعى به اجزاى بيشترى تقسيم گردد از حقيقت دور افتاده است! به همين جهت با پيشرفت و تكامل جوامع انسانى، حكومت هاى محلى كه از بقاياى دوران عقب ماندگى است، از طريق اتحاد يا پيمان هاى مختلف، به هم پيوسته و جوامع بزرگترى را تشكيل مى ‏دهند و خلاصه اين كه جوامع پيشرفته همواره به سوى وحدت مى ‏روند، زيرا واحدهاى بزرگتر امكانات زيادترى براى ترقى و تكامل دارند.
اسلام نه تنها پايه مسائل فكرى و عقيده‏ اى را بر اساس توحيد و وحدت گذارده، بلكه در مسائل اجتماعى و سياسى و اقتصادى اسلام نيز اصل «توحيد و وحدت» زير بناى اجتماع اسلامى را تشكيل مى ‏دهد.
اسلام مرزهاى «جغرافيائى» و «نژادى» و «طبقاتى» را در هم كوبيد، و بر ويرانه ‏هاى آنها، جامعه واحدى كه تمام انسان ها [بدون استثنا] مى‏ توانستند در آن شركت كنند بنا نهاد، حتى اگر روزى افراد انسان [آن طور كه آرزو دارند] همه كرات منظومه شمسى را تسخير نمايند دامنه اين جامعه واحد اسلامى در آن جا نيز گسترده خواهد شد.
اسلام اگر مى‏ خواست روى نژاد عرب تكيه كند، آن چنان كه سنت جاهليت و طرز تفكّر مردم آن روز بود، و بدبختانه امروز هم به صورت ديگرى عنوان می شود، هرگز عالم گير نمى‏ شد و امروز پيروان آن به حدود هفتصد ميليون نفر نمى ‏رسيد، سهل است، امكان توسعه هم نداشت و اگر مى ‏خواست تنها روى مرزهاى حجاز تكيه نمايد امروز در ميان ريگ هاى روان اين سرزمين سوزان دفن شده بود. و يا اگر نماينده يك طبقه خاص اجتماع، [مثلًا طبقه فئودال ها] بود با از ميان رفتن آنها از بين رفته بود.
ولى اسلام همه اين آثار پراكندگى و نفاق را پشت سر گذاشت و اصل توحيد در مدّت كوتاهى آن چنان كشور وسيع و قدرتمند با تمدّنى عالى و خيره كننده بوجود آورد كه تا آن روز در جهان سابقه نداشت.
اعترافات جالب غربي ها بیانگر این واقعیت است و اگر چه عده ‏اى از مورّخان غربى با آن همه آزاد فكرى كه مدّعى هستند هنوز با قضاوت هاى آميخته به تعصّب خود سعى مى‏ كنند پرده بر روى حقايق تاريخى انداخته و عظمت تمدّن درخشانى را كه در سايه اسلام بر شرق [و به دنبال آن بر غرب] سايه افكند ناديده بگيرند و با كمتر از آنچه هست قلمداد كنند ولى عدّه ‏اى ديگر روى آزادمنشى و يا وضوح و روشنى موضوع اعترافاتى در اين زمينه كرده ‏اند كه حتى براى ما مسلمانان شرقى كه غالباً روح و عظمت اسلام را هنوز به درستى درك نكرده‏ ايم جالب است.
نويسندگان «تاريخ تمدّن غرب و مبانى آن در شرق» در فصلى كه براى اسلام و تمدّن اسلامى عنوان كرده ‏اند مى‏ گويند: «در اين نكته شكى نيست كه هنگام وفات محمد(صلى الله عليه و آله) حتى بسيارى از اعراب خبرى از اين آئين جديد نداشتند، ولى با اين وصف هنوز يك قرن نگذشته بود كه «شارل مارتل» مجبور شد با پيروان مذهب محمد(صلى الله عليه و آله) بجنگد تا ايشان را از فرانسه براند! و امپراطورى بسيار عظيم بيزانس براى حفظ موجوديت خود با اين آئين در كشمكش بود، و اسلام به هندوستان نيز راه يافته بود! چنين توسعه خيره كننده ‏اى حتى پس از آن كه توضيحات عمده ‏اى را [كه براى توجيه اين پيشرفت داده شده] از نظر بگذرانيم باز اسرارآميز باقى خواهد ماند».
این نویشندگان پس از بحثى كه درباره «تحوّل و ترقى فوق العاده تمدن اسلامى» در اين كتاب نموده ‏اند گفتار خود را با اين جمله پايان داده‏ اند: «هنگامى كه كمك هاى «بيزانس» و «مسلمانان» را به فرهنگ مغرب زمين مورد توجّه قرار دهيم مى ‏توانيم بگوييم كه نور بسيارى از شرق به غرب تابیده است!»(1)